برای شروع ترجمه کتاب ابتدا انگیزه و هدف خود را از ترجمه مشخص کنید؛ که چرا می‌خواهید کتاب ترجمه کنید؟ آیا علاقه و انگیزه لازم برای ترجمه کتاب را در خود می‌بینید؟ جواب این سؤال که « چرا می‌خواهم این کتاب را ترجمه کنم؟ » مهم است. با خودتان فکر کنید و صادقانه به خودتان جواب دهید. علت و انگیزه درونی خود را بررسی کنید. بعد از اینکه به این سؤال پاسخ دادید نوبت به سؤال مهم‌تر می‌رسد. در مرحله بعد به این فکر کنید که« اگر ترجمه بسیار عالی انجام دهید ولی ناشران از آن استقبال نکنند» یا بعد از نشر، « کتاب شما خریداری نشود و مورد توجه خوانندگان قرار نگیرد» ؛ شما با یک شکست مواجه خواهید شد. اگر انگیزه لازم را در خود می‌بینید پس شروع به کار کنید.
قدم اول در ترجمه یک کتاب، این است که می‌خواهید چه کتابی را ترجمه کنید. آیا هدف شما ترجمه یک کتاب درسی و دانشگاهی است یا یک داستان و رمان. کتابی را که انتخاب می‌کنید باید به موضوع آن تسلط داشته باشید تا بتوانید تمام مطالب را از زبان نویسنده به زبان خود تغییر دهید.
قدم دوم در انتخاب کتاب این است که مطمئن شوید که قبلأ ترجمه نشده باشد. برای اینکه بدانید کتابی که انتخابی کرده‌اید ترجمه شده است یا نه؟! میتوانید ازسایت کتابخانه ملی یا سایت گوگل نام کتاب و نویسنده و مترجم را جستجو کنید.
قدم سوم پایبندی به اخلاق حرفه‌ای است. هر نوشته‌ای به یک نویسنده تعلق دارد و هیچ کس اجازه ندارد اثر یا هنر کسی را بنام خودش به چاپ برساند.
اصول اخلاق حرفه‌ای در کار ترجمه کتاب عبارتند از:
اجازه گرفتن از ناشر اصلی یا نویسنده کتاب برای ترجمه بسیار مهم است. چرا که اگر شما بدون اجازه کتابی را ترجمه کنید؛ نویسنده یا ناشر اصلی به راحتی می‌توند از شما شکایت کند.
ارتباط مؤثر با نویسنده و ناشر اصلی داشته باشید.
متعهد به نویسنده باشید؛ در ترجمه متن اصلی کتاب، بسیار دقت کنید؛ چرا که شما حق ندارید کلامی از نویسنده را اشتباه یا نادرست ترجمه کنید.
وفاداری به خواننده به گونه‌ای که در طول ترجمه کتاب، خودتان را جای نویسنده بگذارید تا مطمئن شوید که منظور نویسنده را واضح متوجه شده‌اید. در صورت نیاز توضیحات اضافی در پاورقی درج کنید. خلاصه اینکه به حق و حقوق و اثر نویسنده اصلی ارزش و احترام قائل باشید و آن را تحریف نکنید.
ایران کشوری است که عضو پیمان برن و معاهده کپی رایت جهانی نیست. پس برای ترجمه کتاب خارجی لزومی ندارد از ناشر آن مجوز بگیرید. البته مترجمان یا ناشرانی هستند که پایبند اصول اخلاقی هستند و قبل از شروع ترجمه با ناشر خارجی مکاتبه کرده و اجازه ترجمه می‌گیرد. شما برای پیدا کرن ناشر میتوانید خیلی راحت به گوگل مراجعه کنید و ناشر کتاب را بیابید و طی مکاتباتی از طریق ایمیل توضیح دهد که می خواهید کتاب را ترجمه کنید. ناشر طبق قوانین خود شرایط ترجمه کتاب را به شما ارسال می کند.
یکی اصلی‌تری اصول ترجمه کتاب آشنایی کامل با زبان کتاب است که باعث میشود شما بتوانید به راحتی با یک مرور ساده با متحوای کتاب آشنا شوید. بخصوص اگر بخواهید یک کتاب پزشکی را ترجمه کنید لازم است با تمامی اصلاحات تخصصی مربوط به محتوای آن کتاب آشنا باشید. قبل از شروع به ترجمه کتاب بهتر است متن کتاب را از نظر موضوع و محتوا، حجم متن، سبک نگارش و ویژگی‌های فنی کتاب بررسی کنید. برای این‌کار نیاز نیست با دقت سطر به سطر کتاب را بخوانید بلکه باید یک نگاه فوری بر کتاب بیاندازید تا با کلیت موضوع و محتوای کتاب آشنا شوید. بهتر است هنگام بررسی کتاب نکات کلیدی که به تحقیق بیشتر نیاز دارد را یادداشت کنید.
بعد از طی کردن مراحل اولیه و آشنایی با کلیت کتاب، ترجمه متن کتاب را شروع کنید. در ابتدا نباید یکجا تمام مطالب کتاب را ترجمه کنید. این کار باعث خسته شدن ذهنتان شده و جمه‌بندی ترجمه برایتان سخت خواهد شد. هربار قسمت‌های کوتاهی از متن را انتخاب و آنها را ترجمه کنید. این سبک ترجمه به شما کمک می‌کند تا به راحتی بتوانید مطالب ترجمه شده را جمع بندی کنید.
بی‌شک گنجاندن تعداد نامحدودی از کلمات بخصوص کلمات تخصصی در زبان دیگر در ذهن کار دشواری است. برای این منظور بهتر است هنگام ترجمه کتاب تخصصی از لغت‌نامه استفاده کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا بهترین ترجمه را برای کلمه تخصصی پیدا کنید. میتوانید یک دفتر کوچک کنار دستتان داشته باشید و کلمات مشخصی را که نویسنده در طول متن مکررا از آنها استفاه کرده است را ترجمه و در آن بنویسید تا هر‌زمان آن را فراموش کردید به راحتی بتوانید به معنی آن دسترسی داشته باشید.
ترجمه یکی از کارهایی است که اگر بی وقفه انجام شود باعث خستگی ذهن می‌گردد. بنابراین لازم است تا هرزگاهی یک استراحت چندساعته به خودتان بدهید تا ذهنتان تجدید قوا پیدا کند و مجددا با انرژی بیشتر به سراغ ادامه ترجمه کتاب بروید. بعد از یک استراحت کوتاه، قبل از اینکه ادامه ترجمه را کار کنید یک مرور اجمالی به ترجمه‌هایی که انجام داده‌اید بندازید تا اگر ایراد و اشکالی وجود داشت، آن را رفع کنید. ممکن است بعضی واژه‌ها از ابتدا غلط نوشته شده باشد و چشمتان به آن عادت کند. این ایرادتان را فقط بعد از مدتی استراحت دادن به مغزتان متوجه خواهید شد.
مرحله نهایی و بسیار مهم ترجمه کتاب، پالایش ترجمه است. بعد از اتمام ترجمه، کتاب اصلی را کنار گذاشته و به سراغ ترجمه‌های خود بروید. خودتان را جای خواننده کتاب بگذارید و با آرامش ترجمه‌های خودتان را بخوانید. به کیفیت ترجمه عبارات و اصطلاحات تخصصی توجه کنید. تمام کلمات و عبارات باید به طور واضح و روان منظور نویسنده را به مخاطب برساند. ممکن است جملاتی در متن ترجمه شده شما وجود داشته باشد که مبهم یا گنگ باشد، سعی کنید آنها را رفع نمایید تا در نهایت به یک ترجمه روان و شیوا برسید.
ترجمه تحت اللفظی : ترجمه تحت اللفظی به صورت واژه به واژه انجام میشود. در این نوع ترجمه ممکن است مفهوم اصلی تمامی عبارات به وضوح بیان نشود. معمولأ در ترجمه کتاب از این نوع ترجمه استفاده نمی‌شود. چون ترجمه بدست آمده دارای کیفیت پایینی خواهد بود.
ترجمه داستانی : در این نوع ترجمه، مترجم ابتدا کتاب را به طور کامل مطالعه می‌کند تا مفهوم کلی آن را درک کند. سپس آن را به صورت داستان روایت می‌کند. در این حالت ممکن است بخش‌هایی از کتاب از ترجمه جا بماند و یک کلیت از کتاب ترجمه شود.
ترجمه مفهومی : نوعی از ترجمه است که در آن مترجم علاوه بر ترجمه محتوای کتاب، برای تکمیل توضیحات آن و درک بهتر خواننده، مطالب دیگری نیز به محتوای آن اضافه می‌کند. در این نوع ترجمه کتاب، معمولا بر روی جلد کتاب درج میشود "تالیف و ترجمه". بیشتر کتاب‌های دانشگاهی بصورت تالیف ترجمه هستند و ممکن است یک کتاب تلفیقی از ترجمه چندین کتاب باشد.
ترجمه معنوی : این نوع ترجمه به دلیل وفاداری کامل به متن اصلی و ترجمه جز به جز آن، بهترین نوع ترجمه محسوب میشود. مترجم در این نو ترجمه پایبند اصل وفاداری بوده و بدون اینکه کلمه‌ای را از خود حذف یا اضافه کند، ترجمه‌ای واضح و رسا تحویل می‌دهد.
شما میتوانید با اطمینان کامل ترجمه کتاب خود را به مترجمین با تجربه ما در شبکه مترجمین اشراق بسپارید.
هر مترجمی بر اساس یکسری روش‌ها و متدهای مخصوص به خود ترجمه کتاب را انجام می‌دهد. اما تمامی مترجمین موظف هستند از یکسری اصول مهم که در ترجمه کتاب حائز اهمیت هستند، پیروی کنند. این اصول به‌عنوان یکسری عوامل کمکی برای مترجم هستند تا او را در جهت انجام یک ترجمه خوب هدایت کنند. اگر مترجم نسبت به این اصول بی‌تفاوت باشد، قادر نخواهد بود تا آنالیز کلامی درستی بر ترجمه متن داشته باشد. ازجمله مهم‌ترین اصول ترجمه کتاب میتوان به موارد زیر اشاره نمود.
یکی از روش‌هایی که می‌تواند به شما در ترجمه کتاب کمک کند این است که قبل از ترجمه، متن کتاب را مطالعه کنید تا کلیت موضوع دستتان بیاید. سپس به سراغ ترجمه جملات بروید. هرگز متن خود را به‌صورت کلمه به کلمه ترجمه نکنید. این روش ترجمه اشتباه‌ترین روش است. چراکه درنهایت هنگام چیدن کلمات در کنار هم و تکمیل و یکسان‌سازی مفهوم جمله به مشکل بر خواهید خورد. پس ترجمه را جمله به جمله پیش ببرید.
ترجمه جمله را با تجزیه جمله ازلحاظ ساختاری آغاز کنید. نهاد گذاره را پیدا کنید و سپس اجزای دیگر را جاگذاری کنید. البته بایستی گفت که گاها علارغم تجزیه ساختاری درست جمله، مفهوم درستی از ترجمه آن به دست نمی‌آید. علت آن مربوط به برخی اصطلاحات و ضرب‌المثل‌هایی هست که در زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف، متفاوت است. اینجاست که ترجمه بایستی به سراغ آنالیز کلامی برود تا بتواند مفهوم صحیح جمله را پیدا کند.
متن کتاب می‌تواند هم شامل جملات کوتاه باشد و هم جملات بلند. ترجمه جملات کوتاه با روش تجزیه جمله به‌راحتی انجام می‌گیرد. اما در خصوص جملات بلند ابتدا باید جمله را خواند، آن را بخش‌بندی کرد و معانی کلمات و اصطلاحات جدید و ناآشنای آن را مشخص کرد و سپس به سراغ ترجمه کامل جمله رفت.
در زبان انگلیسی بسیاری از کلمات دارای چندین معنی مختلف هستند که بر اساس کاربرد آن در جمله و نقش آن مشخص می‌گردد. از طریق تعیین نقش کلمه در جمله به‌واسطه تجزیه ساختاری آن، میتوان معنی درست کلمه را تشخیص داد. این اصل یکی از سخت‌ترین اصول ترجمه است. بنابراین همیشه به مترجمین پیشنهاد میشود که در هنگام ترجمه کتاب یا هر متن تخصصی دیگری، یک لغت‌نامه کنار دست خود داشته باشند.
سبک متن به نحوه نگارش جملات در یکی از حالات رسمی، محاوره‌ای، طنزآلود، کوچه‌بازاری و ... گفته میشود. گاها ممکن است متن کتاب به‌صورت محاوره‌ای نوشته‌شده باشد، اگر مترجم آن را به‌صورت رسمی ترجمه کند، چه‌بسا زیبایی و جذابیت متن کتاب از بین می‌رود. علاوه بر این، تغییر سبک متنی هنگام ترجمه می‌تواند به انسجام ساختاری و معنایی متن کتاب نیز آسیب بزند. بنابراین توجه به سبک متن قبل از آغاز ترجمه بسیار حائز اهمیت است.
گاها وجود برخی تفاوت‌های فرهنگی و زبانی باعث میشود هنگام ترجمه، زبان مبدأ بر روی زبان مقصد تأثیر بگذارد. این تأثیرات ممکن است مثبت باشد و باعث افزایش سرعت ترجمه شود. گاها نیز تأثیر منفی داشته و باعث به هم خوردن ساختار جمله در زبان مقصد و کاهش رسایی آن می‌گردد. تفاوت‌های زبانی همواره وجود دارند و هیچ‌وقت نمی‌توان تشابه ظاهری را در ترجمه تمامی جملات یک کتاب یا متن حفظ کرد. اگر مترجم سعی کند تمامی جملات را عیناً از زبان مبدأ به مقصد ترجمه کند، باعث ایجاد تداخل زبانی منفی و نهایتاً یک ترجمه معیوب خواهد شد.
شیوه جابجا کردن جملات بیشتر در خصوص جمله بلند انجام می‌گیرد. گاها یک جمله بلند خود از چندین جمله کوتاه تشکیل شده است که با حروف ربط به هم متصل شده‌اند. با توجه به تفاوت‌های زبانی و قواعد جمله‌سازی در زبان انگلیسی و سایر زبان‌ها با زبان فارسی، نحوه چیدمان این جملات کوتاه در کنار هم متفاوت خواهد بود. ازاین‌رو یک مترجم حرفه‌ای بایستی بتواند با تبحر خود این جملات را در زبان مقصد به شیوه درست جابجا کند و در موقعیت مناسب قرار دهد. این جابجایی‌ها خود از عواملی هستند که می‌توانند باعث کاهش تشابه ظاهری بین دو متن مبدأ و متن ترجمه‌شده شود.
شبکه مترجمین اشراق با بهره‌گیری از مترجمین با تجربه و مسلط در 49 زبان زنده دنیا، ارائه دهنده بهترین خدمات در حوزه ترجمه کتاب، معرفی کتاب برای ترجمه، ویراستاری کتاب و صفر تا صد چاپ کتاب است. این مجموعه با ارائه نمونه ترجمه از مترجمین خود، این اطمینان را به مشتریان خود می‌دهد که ترجمه آنها را با بهترین کیفیت و در اسرع وقت تحویل خواهد داد. شما میتوانید با اطمینان کامل، ترجمه کتاب‌های خود را به مجموعه اشراق بسپارید. برای اطلاعات بیشتر میتوانید از طریق مسیرهای ارتباطی مختلف، با همکاران بخش پشتیبان ترجمه و چاپ کتاب در ارتباط باشید.
راه‌های ارتباطی شبکه مترجمین اشراق
شبکه مترجمین اشراق در راستای انجام رسالت پاسخگویی به مخاطبان خود و رعایت الزامات استاندارد ISO 10004 ، مجهز به سیستم پاسخگویی 24 ساعته در 7 روز هفته شده است. برای ارتباط با قسمت پشتیبانی و مشاوره این شبکه سراسری کافی است یکی از راه‌های زیر را انتخاب کنید: |
