در این مقاله شما را با مفهوم ترجمه ماشینی آشنا کرده و از کم و کاستی های این نوع ترجمه خواهیم گفت. همچنین خواهید فهمید که چرا شبکه مترجمین اشراق تمایلی به استفاده از چنین نرم افزارهای ترجمه ندارد.
سیستم های ترجمه ماشینی، برنامه های کاربردی یا خدمات آنلاینی هستند که از تکنولوژی های یادگیری ماشینی برای ترجمه متن استفاده می کنند. این سرویس متن “منبع” را گرفته و به زبان “هدف” ترجمه می کند. اگر چه مفاهیم پشت فناوری ترجمه ماشینی و رابط کاربری آن نسبتا ساده بوده، ولی علم و فن آوری های پشت آن بسیار پیچیده است و تلفیقی از چندین تکنولوژی پیشرفته می باشد، به ویژه یادگیری عمیق (هوش مصنوعی)، داده های بزرگ، زبان شناسی، محاسبات ابری و API های وب که همه اینها جز مسائل روز و پیچیده می باشند. ترجمه ماشینی ترجمه ای است که توسط کامپیوتر و بدون دخالت فرد انجام می شود. ترجمه ماشینی با «ترجمه به کمک رایانه» یا «ترجمه انسانی به کمک رایانه» یا «ترجمه ماشینی تعاملی» متفاوت است و نباید با آنها اشتباه گرفته شود.
اگرچه نام ماشین ترجمه یا ترجمه ماشینی این مفھوم را به ذھن متبادر می سازد که صحبت از ماشین یا دستگاھی خاص و دارای امکانات سخت افزاری ویژه ای است ، لیکن در واقع امروزه این نام به سیستم ھای نرم افزاری اطلاق می شود که با نصب بر روی انواع کامپیوترھا می توانند ترجمه متن از زبانی به زبان دیگر را به انجام برسانند. منظور ازترجمه متن توسط ماشین ترجمه فقط برگردان متن نوشتاری نیست، بلکه ترجمه نوشته به صوت، برگردان نوشته به نمایش گرافیکی زبان اشاره ، ترجمه صوت به صوت و یا ترجمه صوت به متن نیز- چه در داخل یک سیستم زبانی و چه به زبان دیگر- و وظایف دیگری از این دست نیز قرار است به عھده ماشین ھای مترجم گذاشته شود.
سابقه ترجمه ماشینی به حدود نیم قرن پیش بر می گردد. نخستین ترجمه ای که به طور کامل توسط کامپیوتر انجام شد، ترجمه متنی از زبان انگلیسی به زبان روسی بود. اگر چه از آن زمان تا کنون ترجمه ماشینی رشد زیادی داشته است، ھنوز ھم نقصھای فراوانی دارد. اصولا چون کامپیوترھا نمی توانند مانند انسان ھوشمند باشند، ترجمه ای ھم که توسط آنھا انجام می شود، ترجمه کاملی نخواھد بود. نمیتوان انتظار داشت که با استفاده از یک نرم افزار مترجم، ھر متنی به آسانی ترجمه شود.
از مهمترین نقاط ضعف در این نوع ترجمه میتوان به این نکته اشاره کرد که ترجمهی ماشینی هرگز نمیتواند جای مترجمین حرفهای انسانی را بگیرد و متنی سلیس و روان و با عباراتی که کاملاً صحیح باشند، ایجاد نماید. هنگامی که مترجم ماشینی به عبارت یا لغتی برخورد میکند که دارای تعداد زیادی از معانی است، نمیتواند مناسبترین لغت را انتخاب نماید و خروجی آن به احتمال زیاد دارای بیانی غیرطبیعی یا اشتباه خواهد بود و این موضوع استفاده از این نوع ترجمه برای ترجمه متن را غیرممکن مینماید. نرم افزارھای مترجم، در بھترین حالت، عمل ترجمه را با دقتی در حدود ٧٠ درصد انجام می دھند. برای به دست آوردن نتیجه بھتر، لازم است قبل و بعد از ترجمه، مقداری ویرایش روی متن انجام شود.
نحوه کار این نرم افزارها بر اساس پایگاه داده میباشد. این پایگاه داده یا توسط افراد متخصص به سیستم داده میشود یا توسط همکاری تمامی کاربران عمومی تامین میشود. برخی دیکشنری ها کمی حرفه ای تر هستند و پایگاه داده بر اساس جملات نیز میباشد. دلیل این کار این است که معنی کلمات در جملات مختلف با هم متفاوت است.
با توجه به احتمال خطای این نوع نرم افزارها شبکه مترجمین اشراق استفاده از ترجمهی ماشینی را به هیچ وجه پیشنهاد نمیکند و تمام خدمات ترجمهای که در این موسسه ارائه میشود از نوع انسانی است. موسساتی که ترجمه متون را به وسیله اینگونه نرم افزارها انجام داده اما با ادعای انجام عمل ترجمه به روش انسانی کلاهبرداری میکنند، قابل پیگیری در مراجع قضایی بوده و استفاده از ترجمه ماشینی برای متون مختلف قابل تشخیص و پیگیریست.