موثرترین گرایش ها در ترجمه ی متون ادبی

مترجم ادبی باید بتواند ضمن اینکه به متن اصلی وفادار مانده، به سبکی قابل تشخیص و متناسب با متن اصلی دست یابد. در ادامه با موثرترین گرایش ها در ترجمه ی متون ادبی آشنا می‌شویم.

الف) گرایش به سوی ثبات

یعنی ایجاد کردن شباهت صوری بین اجزای متن اصلی یا مبدا و اجزای متناظر آنها در زبان مقصد؛ بطوری که هر جزء در ترجمه جزء نظیر داشته باشد.

ب) گرایش بسوی تغییر

یعنی تغییر ساختار جملات، تعبیرات، استعاره ها، و دریک کلمه تغییر به نحوی که بیان را قابل قبول و معنا را قابل درک کند.

بنابراین، در ترجمه ی ادبی این دو گرایش به صورت هم زمان در کارند. گرایش به سوی ثبات در واقع تضمین کننده ی این است که ترجمه باید تا حد امکان به متن اصلی نزدیک باشد. گرایش بسوی تغییر، تضمین کننده ی اصلی است که ترجمه باید مثل اصل، اثری ادبی باشد. مترجم ادبی باید هر لحظه تحت تاثیر این دو گرایش باشد و ترجمه ی او از برایند این دو گرایش حاصل شود. مترجمان با مهارت هیچگاه بسوی یکی از این دو گرایش نمی لغزند. تعادل در سطح متن را رعایت می کنند نه در سطح کلمه یا جمله.

متن ادبی ترجمه شده در واقع متشکل از جمله های مستقل از هم نیست. انسجام، روانی و زیبایی متن همگی در سطح متن معنا می یابند نه در سطح یک جمله. همانطور که اشاره شد، مترجم ادبی گاهی اوقات بسمت ثبات و گاهی اوقات به سمت تغییر گرایش پیدا می کند. گرایش او به سمت ثبات نشان دهنده ی تسلط او به زبان مقصد است و گرایش او به تغییر، نشان دهنده ی خلاقیتش در زبان است.
در واقع یک مترجم متبحر و زبده می داند که مرز های معنایی واژگان را تا کجا می تواند وسعت ببخشد. می توان گفت که او می داند چه زمانی به سمت ثبات و چه زمانی به تغییر گرایش پیدا کند. یک مترجم خوب می داند که ترجمه در نهایت امری نسبی است نه مطلق. مترجم برای اینکه بتواند مقصود نویسنده را با تعابیری آشنا که از نظر فرهنگی و زبانی معادل هم هستند بیان کند؛ باید با ذخایر لغوی، معنایی، نحوی و کاربردی زبان مادری اش آشنا بوده و بتواند به طور خلاق از آنها استفاده کند. شایان ذکر است که برخی تغییرات اجباری و برخی تغییرات در متن اختیاری است و تفاوت مترجمان در تشخیص اعمال تغییرات اجباری و اختیاری می باشد.

خدمات شبکه ی مترجمین اشراق

در نهایت، شبکه ی مترجمین اشراق بر آن است تا با به کار گیری مترجمانی زبده و خلاق در ترجمه و بازآفرینی اثر ادبی، به مخاطبان عزیز متنی ارائه کند تا هم دقت تضمین شود و هم ادبی بودن ترجمه به مثابه ی اثری مستقل. در واقع مترجمان ادبی در شبکه ی مترجمین اشراق می کوشند تا آنجا که ممکن است به متن مبدا و تا آنجا که لازم است به زبان مقصد نزدیک باشند، تا در ضمن رعایت اصل امانت داری متنی روان، با کیفیت و خلاقانه ارائه دهند.