در سالهای اخیر، چین و ژاپن بهعنوان دو قدرت اقتصادی و علمی پیشرو در قاره آسیا، جایگاه ویژهای در میان مقاصد تحصیلی دانشجویان بینالمللی پیدا کردهاند. هر دو کشور دارای نظام آموزشی پیشرفته، دانشگاههای معتبر جهانی، زیرساختهای علمی مجهز و فرصتهای پژوهشی گسترده هستند.
چین با رشد سریع اقتصادی، افزایش تعداد دانشگاههای بینالمللی، تنوع فرهنگی و شهریههای نسبتاً پایین، توانسته توجه بسیاری از دانشجویان خارجی را به خود جلب کند. از سوی دیگر، ژاپن با کیفیت بالای آموزش، نظم و انضباط فرهنگی، تکنولوژیهای پیشرفته و حمایتهای مالی از دانشجویان خارجی، گزینهای جذاب و مطمئن برای تحصیل در مقاطع عالی محسوب میشود.
در ادامه، یک جمعبندی کامل بر اساس موارد مختلف آورده شده است که میتواند شما را در انتخاب کشور مقصد بهتر راهنمایی کند:
مدت زمان تحصیل در چین و ژاپن به مقطع و رشته تحصیلی بستگی دارد، اما در حالت کلی تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند.
دورهی کارشناسی در هر دو کشور معمولاً چهار سال به طول میانجامد.
دورهی کارشناسی ارشد در چین بسته به رشته، بین دو تا سه سال طول میکشد، در حالی که در ژاپن معمولاً دو ساله است.
دورهی دکتری نیز در هر دو کشور بین سه تا پنج سال زمان میبرد.
بسیاری از دانشجویان بینالمللی پیش از ورود به دانشگاه، در دورههای زبان شرکت میکنند:
در چین این دورهها بین شش ماه تا دو سال، و در ژاپن معمولاً بین یک تا دو سال به طول میانجامند.
همچنین باید توجه داشت که برخی رشتهها مانند پزشکی در چین ممکن است پنج تا شش سال زمان نیاز داشته باشند.
یادگیری زبان محلی (چینی یا ژاپنی) نیز نقش مهمی در پذیرش دانشگاهی و دریافت بورسیه ایفا میکند.
مقطع تحصیلی | چین | ژاپن |
|---|---|---|
کارشناسی | 4 سال | 4 سال |
کارشناسی ارشد | 2 تا 3 سال (بسته به رشته) | 2 سال |
دکتری | 3 تا 5 سال | 3 تا 5 سال |
دورههای زبان | 6 ماه تا 2 سال (اختیاری/پیشنیاز) | 1 تا 2 سال (برای غیرژاپنیزبانان) |
دانشجویان بینالمللی میتوانند مستقیماً از طریق وبسایت دانشگاهها یا از طریق پلتفرمهای رسمی مانند CUCAS اقدام به اپلای کنند.
ارائه مدارک تحصیلی معتبر، ریزنمرات ترجمهشده، پاسپورت معتبر، و گاهی گواهی زبان انگلیسی (مثل IELTS/TOEFL) یا زبان چینی (HSK) الزامی است.
بسیاری از دانشگاهها مصاحبه آنلاین یا بررسی انگیزهنامه و رزومه را انجام میدهند.
برای رشتههایی که به زبان چینی تدریس میشوند، داشتن مدرک زبان چینی HSK سطح 4 یا بالاتر ضروری است.
مهلت اپلای معمولاً از اسفند تا اردیبهشت (مارس تا مه) است.
امکان دریافت بورسیه دولتی چین (CSC Scholarship) برای بسیاری از رشتهها و مقاطع وجود دارد.
پذیرش معمولاً از طریق سایت دانشگاهها یا با همکاری با سازمانهایی مانند JASSO یا Study in Japan انجام میشود.
مدارک لازم شامل مدرک تحصیلی، ترجمه رسمی ریزنمرات، انگیزهنامه، توصیهنامه و مدرک زبان (انگلیسی یا ژاپنی) است.
برای دانشگاههای ژاپنی، گاهی شرکت در آزمون EJU (آزمون ورودی برای دانشجویان بینالمللی) یا مصاحبه الزامی است.
در صورتی که دوره تحصیلی به زبان ژاپنی باشد، ارائه مدرک زبان JLPT (معمولاً سطح N2 یا N1) لازم است.
بیشتر دانشگاهها سال تحصیلی را از آوریل آغاز میکنند، اما برخی برنامهها از سپتامبر یا اکتبر نیز شروع میشوند.
ژاپن نیز دارای بورسیههای معتبر مانند بورسیه MEXT است که رقابت برای آن زیاد اما امکانپذیر است.
زبان تحصیل (انگلیسی یا زبان محلی) تعیینکننده نوع مدارک زبانی مورد نیاز است.
بورسیهها در هر دو کشور در دسترس هستند، اما معمولاً نیازمند معدل بالا، مدارک زبان و رزومه قوی هستند.
فرآیند اپلای در چین سادهتر و سریعتر از ژاپن است، اما ژاپن نظم بیشتری در مراحل پذیرش و تحصیل دارد.
ترجمه دقیق و صحیح مدارک تحصیلی و شناسایی برای اپلای و ادامه تحصیل در خارج از کشور از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که دانشگاهها و مؤسسات آموزشی کشورهای مقصد، تنها مدارکی را بررسی و تأیید میکنند که به زبان رسمی آنها، یعنی عمدتاً به زبان انگلیسی، ترجمه شده باشند. این ترجمهها باید با دقت بالا و توسط مترجمان رسمی انجام شوند تا روند پذیرش دچار مشکل نشود.
ویژگیها / کشورها | چین | ژاپن |
|---|---|---|
روش اپلای | مستقیماً از طریق سایت دانشگاه یا پلتفرمهایی مانند CUCAS | مستقیماً از طریق سایت دانشگاه یا پلتفرمهای رسمی مانند JASSO |
مدارک مورد نیاز | مدرک تحصیلی، ریزنمرات، انگیزهنامه، پاسپورت، مدرک زبان انگلیسی یا چینی | مدرک تحصیلی، ریزنمرات، انگیزهنامه، توصیهنامه، مدرک زبان انگلیسی یا ژاپنی |
آزمون ورودی | معمولاً ندارد (بر اساس مدارک و گاهی مصاحبه) | برخی رشتهها نیاز به آزمون EJU یا مصاحبه دارند |
زبان آموزش | انگلیسی یا چینی | انگلیسی یا ژاپنی |
مدرک زبان مورد نیاز | IELTS/TOEFL برای دورههای انگلیسی – HSK برای دورههای چینی | IELTS/TOEFL برای دورههای انگلیسی – JLPT N2/N1 برای دورههای ژاپنی |
زمان شروع ترم تحصیلی | سپتامبر | آوریل (ترم اصلی)، برخی دورهها در سپتامبر یا اکتبر |
بورسیهها | بورسیه دولتی چین (CSC) و بورسیههای دانشگاهی | بورسیه دولتی MEXT و بورسیههای JASSO و دانشگاهها |
میزان رقابت | نسبتاً پایینتر | نسبتاً بالا و رقابتیتر |
نکته مهم | فرآیند اپلای سادهتر و سریعتر | پذیرش دقیقتر با مراحل سازمانیافتهتر |
هنگام انتخاب مقصدی برای تحصیل در آسیا، چین و ژاپن دو گزینه برجسته هستند که هر یک ویژگیهای منحصربهفردی دارند. اما یکی از اصلیترین معیارهای تصمیمگیری برای بسیاری از دانشجویان بینالمللی، شهریه و هزینههای تحصیل و زندگی در کشور مقصد است. در حالی که چین با هزینههای نسبتاً پایینتر و بورسیههای گسترده شناخته میشود، ژاپن با نظام آموزشی پیشرفته و زیرساختهای عالی اما هزینههای بیشتر مطرح است. در ادامه، مقایسهای جامع و تفکیکشده از شهریهها و مخارج دانشجویی در این دو کشور ارائه میشود تا بتوانید تصمیمی آگاهانهتر بگیرید.
شهریه دانشگاههای دولتی برای رشتههای علوم انسانی و اجتماعی بین 2000 تا 5000 دلار در سال است.
رشتههای مهندسی، پزشکی یا فناوری اطلاعات ممکن است بین 5000 تا 10٬000 دلار در سال هزینه داشته باشند.
دانشگاههای بینالمللی یا برنامههای تدریسشده به زبان انگلیسی معمولاً شهریهی بالاتری دارند.
هزینه زندگی ماهانه برای دانشجویان بینالمللی بین 300 تا 600 دلار است که شامل خوابگاه، غذا، حملونقل و سایر هزینهها میشود.
خوابگاههای دانشجویی بسیار مقرونبهصرفهاند و معمولاً بین 100 تا 300 دلار در ماه هزینه دارند.
غذا در چین بسیار ارزان است، بهویژه غذاهای محلی یا غذاخوریهای دانشگاهی.
بورسیههای دولتی چین (مثل CSC) هزینه شهریه، خوابگاه و حتی کمکهزینه زندگی را پوشش میدهند.
برخی دانشگاهها نیز بورسیههای کامل یا جزئی ارائه میدهند مخصوص دانشجویان بینالمللی.


دانشگاههای دولتی معمولاً شهریهای حدود 5٬000 دلار در سال دارند.
دانشگاههای خصوصی بین 8٬000 تا 15٬000 دلار در سال هزینه دارند.
رشتههایی مانند پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی گرانتر از سایر رشتهها هستند.
علاوه بر شهریه، دانشجویان موظف به پرداخت "هزینهی پذیرش" هستند که معمولاً بین 2٬000 تا 3٬000 دلار است (یکبار در ابتدای پذیرش).
هزینه زندگی در ژاپن، بهویژه در شهرهایی مانند توکیو، بالاست؛ میانگین هزینه ماهانه بین 700 تا 1٬200 دلار است.
خوابگاههای دانشگاهی بین 300 تا 600 دلار در ماه هستند، اما اجاره آپارتمان خصوصی میتواند بیش از 1٬000 دلار در ماه باشد.
غذا و حملونقل نیز هزینهبرتر از چین هستند.
بورسیه MEXT یکی از شناختهشدهترین بورسیههای دولتی ژاپن است که شامل معافیت کامل از شهریه، کمکهزینه ماهانه، و حتی بلیت هواپیما است.
بورسیههای دانشگاهی و خصوصی متعددی نیز در دسترس دانشجویان بینالمللی قرار دارد.
|
پس از فارغالتحصیلی یا حتی در حین تحصیل، بسیاری از دانشجویان بینالمللی به دنبال فرصتهای شغلی در کشور میزبان خود هستند. چین و ژاپن بهعنوان دو قدرت اقتصادی در شرق آسیا، بازار کار گستردهای دارند؛ اما شرایط ورود به بازار کار، زبان مورد نیاز، نوع و میزان فرصتها در این دو کشور متفاوت است.
در این بخش، به بررسی و مقایسه فرصتهای شغلی در چین و ژاپن برای دانشجویان و فارغالتحصیلان بینالمللی میپردازیم تا دید روشنی برای برنامهریزی آینده شغلی خود داشته باشید.


فارغالتحصیلان خارجی در چین اغلب میتوانند در حوزههایی مانند تجارت بینالملل، آموزش زبان انگلیسی، مهندسی، فناوری اطلاعات، مارکتینگ دیجیتال و ترجمه مشغول به کار شوند. شرکتهای چندملیتی و استارتاپهای نوپا نیز اغلب به دنبال نیروی متخصص مسلط به زبان انگلیسی و آشنا به فرهنگ بینالمللی هستند.
قوانین چین به دانشجویان خارجی اجازه میدهد که در صورت دریافت مجوز از دانشگاه و اداره مهاجرت، بهصورت پارهوقت (معمولاً تا 20 ساعت در هفته) کار کنند. بیشتر این فرصتها در زمینه تدریس زبان انگلیسی، کار در کافهها، هتلها یا انجام پروژههای فریلنسینگ هستند.
یکی از مزایای بزرگ چین، تقاضای بالای بازار کار برای معلمان زبان، بهویژه زبان انگلیسی، است. همچنین، دانشجویانی که مهارت زبان چینی (ماندارین) را فرا گرفته باشند، شانس بیشتری برای یافتن شغل در حوزههای رسمی و تخصصی دارند.
از طرف دیگر، برخی چالشها نیز وجود دارد، از جمله:
نیاز به تسلط به زبان چینی برای بسیاری از مشاغل رسمی
پیچیدگی در دریافت ویزای کار پس از فارغالتحصیلی
رقابت زیاد در برخی حوزهها مانند فناوری یا تجارت
دولت چین در سالهای اخیر برنامههایی برای تسهیل اشتغال و اقامت فارغالتحصیلان خارجی راهاندازی کرده است، بهویژه برای کسانی که از دانشگاههای معتبر چینی فارغالتحصیل شدهاند یا در حوزههای مورد نیاز تخصص دارند. ویزای "کارآفرینی" نیز برای دانشجویانی که مایل به راهاندازی کسبوکار در چین هستند، در دسترس است.
در مجموع، بازار کار چین برای دانشجویان خارجی، پویا و در حال گسترش است، اما برای بهرهمندی کامل از آن، آشنایی با زبان چینی، مهارتهای حرفهای، و انعطافپذیری بالا ضروری خواهد بود.
دانشجویان بینالمللی که از دانشگاههای ژاپن فارغالتحصیل میشوند، امکان دریافت ویزای کاری و اشتغال در زمینههایی چون مهندسی، فناوری اطلاعات، مالی، طراحی صنعتی، آموزش زبان، خدمات بینالمللی و تحقیقاتی را دارند. شرکتهای ژاپنی بهویژه به دنبال افرادی هستند که هم با زبان انگلیسی آشنایی خوبی دارند و هم توانایی برقراری ارتباط کاری به زبان ژاپنی را دارند.
دانشجویان بینالمللی در ژاپن با دریافت مجوز "فعالیت خارج از وضعیت اقامت" میتوانند حداکثر 28 ساعت در هفته کار کنند (در تعطیلات رسمی حتی بیشتر).
شغلهای رایج پارهوقت شامل تدریس زبان انگلیسی، کار در رستورانها، فروشگاهها، دفاتر خدماتی یا مشارکت در پروژههای پژوهشی دانشگاهی است.
دانستن زبان ژاپنی مهمترین مزیت در بازار کار این کشور است. حتی اگر بسیاری از مشاغل بینالمللی در شرکتهای چندملیتی با زبان انگلیسی اداره شوند، اما آشنایی با فرهنگ کاری ژاپن و زبان آن، عاملی کلیدی برای موفقیت شغلی محسوب میشود.
ژاپن از نظر امنیت شغلی، نظم کاری، و مزایای شغلی مانند بیمه، تعطیلات و حقوق بازنشستگی، شرایط مطلوبی برای نیروی کار ارائه میدهد.
رقابت بالا در برخی حوزهها مانند فناوری و امور مالی
الزامات سختگیرانه برای ویزای کاری پس از فارغالتحصیلی
تفاوتهای فرهنگی و فشارهای کاری بالا در برخی شرکتها
نیاز جدی به مهارت زبان ژاپنی در اغلب مشاغل دائمی
ژاپن در سالهای اخیر برای جبران کاهش جمعیت نیروی کار داخلی، سیاستهایی برای جذب نیروی خارجی تدوین کرده است. فارغالتحصیلان بینالمللی از دانشگاههای ژاپنی میتوانند ویزای کاری دریافت کرده و حتی در صورت داشتن سابقه کاری مناسب، برای اقامت دائم اقدام کنند. همچنین مسیرهای کارآفرینی و ایجاد استارتاپ نیز از طریق ویزاهای خاص در دسترس هستند.

چین، با جمعیتی بیش از یک میلیارد نفر و رشد اقتصادی چشمگیر، به یکی از مقاصد محبوب دانشجویان بینالمللی تبدیل شده است. تحصیل در این کشور فرصتهای منحصربهفردی برای کسب دانش علمی، تجربه فرهنگی غنی و یادگیری زبان ماندارین فراهم میکند. علاوه بر این، هزینههای نسبتاً پایین تحصیل و زندگی و حمایتهای مالی گسترده، چین را به گزینهای جذاب برای دانشجویانی تبدیل کرده که به دنبال ترکیبی از کیفیت آموزشی، مقرونبهصرفگی و فرصتهای شغلی در یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان هستند. در این پیشگفتار به بررسی مهمترین مزایای تحصیل در چین میپردازیم تا دید روشنتری نسبت به این مقصد آموزشی داشته باشید.
دولت چین و بسیاری از دانشگاهها به دانشجویان بینالمللی بورسیههای کامل و جزئی اعطا میکنند که شهریه، خوابگاه و حتی هزینه زندگی را پوشش میدهد. بورسیههایی مانند بورسیه CSC از معتبرترین و پرطرفدارترینها هستند.
شهریه دانشگاهها در چین معمولاً پایینتر از بسیاری کشورهای توسعهیافته است، بهویژه در دانشگاههای دولتی. علاوه بر این، هزینه زندگی در اکثر شهرهای چین (به جز پکن و شانگهای) نسبتاً کم و مقرون به صرفه است که این موضوع باعث میشود چین مقصدی ایدهآل برای دانشجویانی باشد که بودجه محدودی دارند.

با توجه به اینکه زبان چینی (ماندارین) پرجمعیتترین زبان دنیا است و بازارهای آسیایی در حال رشد هستند، یادگیری این زبان میتواند فرصتهای شغلی و ارتباطی گستردهای برای دانشجویان فراهم کند.
زندگی در چین فرصتی برای آشنایی با یکی از قدیمیترین تمدنها و فرهنگهای دنیا است. همچنین، چین با داشتن اقتصاد دوم جهان، بهعنوان یک قطب اقتصادی مهم برای آینده شغلی دانشجویان محسوب میشود.
ژاپن، بهعنوان یکی از پیشرفتهترین کشورهای جهان در زمینه فناوری، آموزش و پژوهش، همواره مقصدی محبوب برای دانشجویان بینالمللی بوده است. تحصیل در این کشور فرصتهای بینظیری برای دستیابی به آموزش باکیفیت، تجربه زندگی در یک جامعه امن و منظم، و بهرهمندی از فناوریهای پیشرفته فراهم میکند. علاوه بر این، وجود بورسیههای متنوع و بازار کار پویا، ژاپن را به گزینهای جذاب برای دانشجویانی تبدیل کرده که به دنبال ترکیبی از آموزش عالی و فرصتهای شغلی در محیطی چندفرهنگی هستند. در این پیشگفتار، مزایای کلیدی تحصیل در ژاپن را بررسی میکنیم تا دید بهتری نسبت به این مقصد آموزشی داشته باشید.
ژاپن یکی از امنترین کشورهای جهان است و از نظر نظم اجتماعی، خدمات بهداشتی، حملونقل عمومی پیشرفته و کیفیت زندگی در سطح بالایی قرار دارد. این محیط مناسب برای دانشجویان خارجی است که میخواهند تجربه زندگی امن و باکیفیت داشته باشند.
ژاپن تعداد روزافزونی از دورهها را به زبان انگلیسی ارائه میدهد، که امکان تحصیل در رشتههای مختلف را برای دانشجویان بدون تسلط کامل به زبان ژاپنی فراهم میکند.

بازار کار ژاپن برای فارغالتحصیلان خارجی در حال گسترش است، بهویژه در زمینههای فناوری، مهندسی، خدمات مالی، و آموزش زبان انگلیسی. دولت ژاپن با سیاستهای جدید، فرآیند دریافت ویزای کاری را برای نیروی کار خارجی تسهیل کرده است.
ژاپن با دانشگاههای مطرح و پیشرفته، تجهیزات تحقیقاتی مدرن و اساتید متخصص، یکی از برترین نظامهای آموزشی جهان را دارد. رشتههای مهندسی، فناوری اطلاعات، علوم پزشکی و مدیریت در ژاپن بسیار قوی هستند.
تحصیل در چین و ژاپن بهعنوان دو مقصد برجسته آسیایی، برای بسیاری از دانشجویان بینالمللی جذاب است؛ اما در این مسیر، برخی تصورات نادرست و باورهای غلط میتواند باعث سردرگمی و تصمیمگیری اشتباه شود. از جمله باورهای رایج میتوان به سخت بودن زبان، کیفیت پایین آموزش یا محدودیتهای شغلی اشاره کرد که اغلب بر پایه اطلاعات ناقص یا تجربیات محدود شکل گرفتهاند. در این بخش، به بررسی و اصلاح این تصورات غلط میپردازیم تا دانشجویان با دیدی واقعبینانهتر و آگاهانهتر بتوانند برنامهریزی تحصیلی و شغلی خود را در چین و ژاپن پیش ببرند.
⟶ واقعیت: بله، این زبانها چالشبرانگیز هستند، اما بسیاری از دانشگاهها در چین و ژاپن دورههای انگلیسیزبان ارائه میدهند. همچنین، برای دانشجویان بینالمللی کلاسهای زبان رایگان یا ارزان برگزار میشود.
⟶ واقعیت: بسیاری از دانشگاههای برتر این دو کشور در رتبهبندیهای جهانی (مانند QS و Times) جایگاههای بالا دارند. دانشگاههایی مثل Tsinghua (چین) و University of Tokyo (ژاپن) در سطح جهانی معتبر هستند.
⟶ واقعیت: در هر جامعهای برخوردها متفاوت است، اما بهطور کلی مردم این کشورها احترام زیادی برای خارجیها قائلاند، بهویژه دانشجویان. رفتار رسمی، مودبانه و دوستانه رایج است.
مهاجرت به چین و ژاپن مزایایی چون دسترسی به فرصتهای شغلی گسترده، کیفیت بالای زندگی، سیستم آموزشی و بهداشتی پیشرفته، و امکان زندگی در جامعهای چندفرهنگی را فراهم میکند. همچنین، مسیر پیشرفت حرفهای و شخصی با حمایت از نوآوری و کارآفرینی در این دو کشور هموار است.
شبکه مترجمین اشراق با بهرهگیری از تخصص و تجربه نخبگان دانشگاهی، خدمات ترجمه رسمی مدارک شما به زبان های مختلف انگلیسی، فرانسه، عربی، ترکی استانبولی و آذربایجانی و... را ارائه میدهد و شما را در مسیر مهاجرت همراهی میکند. همچنین، این شبکه با ترجمه مقاله شما و ویرایش نیتیو آن، فرآیند اخذ پذیرش از دانشگاههای معتبر سوئد را برای شما تسهیل مینماید.