وقتی صحبت از ترجمه به میان میآید، منظور ترجمه رسمی کلیه مدارک شخصی، هویتی و شغلی است. بنابراین، پیش از پرداختن به اهمیت آن، بهتر است با مفهوم این نوع ترجمه آشنا شویم. بهطور کلی، ترجمه به معنای انتقال دقیق مفهوم و پیام از زبانی به زبان دیگر است، بدون آنکه تغییری در معنا یا محتوای آن ایجاد شود. تفاوت اصلی ترجمه رسمی با سایر انواع ترجمه در این است که این کار توسط مترجم رسمی مورد تأیید قوه قضاییه و با رعایت تمامی ضوابط قانونی انجام میشود. در ترجمه رسمی، بهدلیل وجود اصطلاحات تخصصی، دقت در انتخاب واژهها اهمیت بسیاری دارد. این نوع ترجمه فقط در دارالترجمههای دارای مجوز رسمی انجام میشود و کلیه مراحل اخذ تأییدیههای لازم از سوی کارشناسان همان مجموعه پیگیری میگردد. برای اطمینان از اعتبار یک دارالترجمه، لازم است بررسی شود که آیا مجوز رسمی از قوه قضاییه دارد یا خیر. همچنین، هزینه ترجمه رسمی بر اساس تعرفه مصوب دادگستری تعیین میشود؛ بنابراین هرگونه اختلاف قیمت خارج از این تعرفه فاقد اعتبار است.
ترجمه رسمی یک ترجمه معتبر قانونی برای گواهینامهها، اسناد رسمی، حکمها و یا مدارک هویتی است که توسط مترجم رسمی قوه قضائیه انجام میگیرد. ترجمههای رسمی اصولا روی سربرگ مخصوص قوه قضائیه انجام شده و دارای مهر و موم هستند. ترجمه رسمی توسط یک مترجم قسم خورده و تایید شده توسط قوه قضائیه انجام میشود .


دارالترجمه به معنی محل و دفتر انجام ترجمه است. این واژه تا حدی عربی است و به همین دلیل واژه “دفتر ترجمه رسمی” در سالهای اخیر توسط قوه قضائیه برای اطلاق به دفاتر ترجمه دارای مجوز از این قوه استفاده می شود که این عبارت با عبارت “دفتر اسناد رسمی” که آن هم تحت نظارت قوه قضائیه است، همخوانی بیشتری دارد. از آنجایی که دارالترجمه یا دفتر ترجمه رسمی باید حتما دارای مجوز رسمی از قوه قضائیه باشد، استفاده از واژه دارالترجمه یا دفتر ترجمه رسمی توسط مراکز بدون مجوز از این قوه جرم محسوب میشود.
مترجم رسمی به کسی گفته میشود که از نظر قانونی صلاحیت ترجمه اسناد حقوقی و مدارک را داشته باشد؛ سپس با مهر و امضای این مدارک و اسناد به آنها اعتبار قانونی ببخشد. فعالیت این مترجمان زیر نظر قوه قضاییه همان کشور میباشد. مترجم رسمی فعالیت خود را طبق قوانین و الزاماتی که قانون برای او در نظر گرفته میتواند در کشور ادامه دهد. از سوی دیگر مترجم رسمی میتواند پس از گذراندن دوران کارورزی، با اخذ پروانه تاسیس دارالترجمه رسمی از امور مترجمین دفتر ترجمه خود را تاسیس کند. لازم به ذکر است که نرخ ترجمه رسمی مدارک توسط این مترجمان از سوی اداره مترجمان رسمی مشخص و هر ساله اعلام میگردد.

مترجم رسمی مسئولیت ترجمه مدارک رسمی مانند قراردادها، اسناد قضایی، مدارک اداری، گواهینامهها، گواهیهای تحصیلی، شناسنامه و سایر اسناد قانونی را بر عهده دارد. برخی از وظایف مهم مترجم رسمی عبارتند از:
مترجم رسمی باید مدارک را به دقت و با حفظ صحت و معنی اصلی ترجمه کند. او باید با دقت بسیار بالا به اصطلاحات قانونی و تخصصی توجه کند و متن را به صورت یکسان و قابل فهم ترجمه کند.
مترجم رسمی متعهد است به حفظ محرمانگی و حریم شخصی کسی که مدارک او را ترجمه میکند. او باید اطلاعات محرمانه را به صورت محرمانه و با رعایت اصول اخلاق حرفهای بررسی و محافظت کند.
پس از ترجمه، مترجم رسمی باید یک سند ترجمه رسمی تهیه کند. این سند باید شامل اطلاعات مربوط به مترجم (نام، امضا، اطلاعات تماس)، تأییدیه صحت ترجمه، و تاریخ و شماره ترجمه باشد. همچنین، باید لینکی بین ترجمه و مدرک اصلی وجود داشته باشد؛ به عبارت دیگر، ترجمه باید به مدارک اصلی متصل شده و تاییدیه اصالت داشته باشد.
مترجم رسمی باید خطاها، ابهامات و نقصهای موجود در مدارک را شناسایی کند و آن ها را به فردی که مدرک را ارائه کرده گزارش دهد. این کار باعث جلوگیری از اشتباهات و سوءتفاهمها در فرایندهای قانونی میشود.
در برخی موارد، ممکن است مترجم رسمی نیاز به حضور در دادگاه یا مراجع رسمی داشته باشد تا ترجمه مدارک را تأیید کند. علاوه بر این، مترجم رسمی مسئولیتهای دیگری را نیز دارد که ممکن است به شرایط و موارد خاصی وابسته باشد. به عنوان مثال:
در برخی موارد، مترجم رسمی باید تحقیقات درباره مفاهیم و قوانین مربوط به ترجمه مدارک را انجام دهد تا از صحت ترجمههای خود اطمینان حاصل کند.
مترجم رسمی میتواند مشاوره قانونی در زمینه مربوط به مدارک را ارائه داده و راهنماییهای لازم را برای رفع ابهامات و مشکلات احتمالی ارائه کند.
مترجم رسمی باید قوانین و مقررات مربوط به ترجمه مدارک را رعایت کند و به دقت اصول حرفهای خود را به کار ببندد. او باید به سوگند وفاداری خود نیز پایبند باشد.
مترجم رسمی باید در فعالیتهای آموزشی شرکت کند و نکات مفیدی را با سایر مترجمان به اشتراک بگذارد و سعی در بهبود کیفیت ترجمههای خود داشته باشد.

اطمینان از صحت اطلاعات
ترجمه نادرست یا اشتباه مدارک میتواند باعث ایجاد سوءتفاهم یا خطا در ارزیابی پرونده توسط مقامات مهاجرتی شود. برای مثال، اشتباه در ترجمه تاریخها، نامها یا اطلاعات حیاتی دیگر میتواند منجر به رد درخواست ویزا یا تأخیر در فرآیندهای اداری شود.
اعتبار قانونی
ترجمه مدارک باید توسط مترجم رسمی و معتبر انجام شود تا از نظر قانونی پذیرفته شود. بسیاری از کشورهای مقصد برای مدارک ترجمهشده نیاز به گواهینامه تأیید از مترجم رسمی دارند. ترجمه غیررسمی یا غیرمعتبر ممکن است مورد قبول مقامات قرار نگیرد.
آسانتر شدن فرآیند مهاجرت
ترجمه صحیح و معتبر مدارک میتواند روند بررسی پروندهها را سرعت بخشد. مقامات مهاجرتی یا سفارتها به راحتی میتوانند مدارک را بررسی کنند و نیازی به درخواستهای اضافی برای اصلاح ترجمهها نخواهند داشت.
کاهش احتمال رد درخواست
درخواستهای مهاجرتی که با مدارک ترجمهشده نادرست همراه هستند، بهویژه در موارد حساس، ممکن است رد شوند. ترجمه صحیح مدارک بهویژه در زمینههای شغلی، تحصیلی و خانوادگی اهمیت ویژهای دارد و شانس موفقیت در درخواستها را افزایش میدهد.
پذیرش مدارک در سیستمهای مختلف
بسیاری از کشورها از سیستمهای خاصی برای ارزیابی مدارک استفاده میکنند. ترجمه دقیق و معتبر این مدارک موجب میشود که مقامات بهراحتی آنها را بررسی کنند و با معیارهای قانونی کشور مقصد تطابق داشته باشند.
پذیرش مدارک در دانشگاهها و موسسات آموزشی
برای پذیرش در دانشگاهها یا موسسات آموزشی خارج از کشور، ترجمه صحیح مدارک تحصیلی الزامی است. این ترجمهها باید بهگونهای انجام شود که تمامی اطلاعات مهم مانند تاریخ شروع و پایان دوره، رشته تحصیلی، نمرات و دیگر جزئیات بهدقت منتقل شوند.
کاهش هزینههای اضافی
اگر مدارک بهدرستی ترجمه نشوند، ممکن است نیاز به اصلاح و ارسال مجدد مدارک داشته باشید که این امر موجب تأخیر و هزینههای اضافی خواهد شد. ترجمه صحیح از ابتدا باعث صرفهجویی در وقت و هزینههای شما میشود.

کشورها به ترجمه رسمی اهمیت میدهند چون اسناد خارجی باید به زبان رسمی کشور مقصد قابل فهم باشند. ترجمه رسمی تضمین میکند که محتوای مدرک دقیق و بدون برداشت شخصی منتقل شده است. مترجم رسمی مسئولیت حقوقی ترجمه را میپذیرد و همین موضوع اعتماد ادارات را بالا میبرد. از طرفی بررسی اصالت همه مدارک خارجی برای نهادهای داخلی ممکن نیست. ترجمه رسمی احتمال جعل و سوءتفاهم را کاهش میدهد و مدارک مختلف را به قالبی یکسان تبدیل میکند. در بسیاری از کشورها قانوناً بررسی مدارک بدون ترجمه رسمی ممنوع است. بنابراین اصل مدرک بدون ترجمه، از نظر حقوقی قابل استفاده نیست. بنابراین اهمیت بیشتر «ترجمه رسمی» نسبت به «اصل مدرک» در بعضی کشورها دلایل حقوقی و اداری دارد، نه اینکه اصل مدرک بیارزش باشد. مهمترین علتها اینهاست:
زبان و فهم حقوقی
ادارات دولتی و دانشگاهها فقط اسنادی را میتوانند بررسی کنند که به زبان رسمی کشورشان باشد.
ترجمه رسمی تضمین میکند که:
متن دقیقاً مطابق اصل است
برداشت شخصی یا اشتباه وجود ندارد
در صورت اختلاف، مسئولیت حقوقی با مترجم رسمی است
در بسیاری از کشورها:
مترجم رسمی مورد تأیید دادگستری یا دولت است
ترجمه او سند قابل استناد قانونی محسوب میشود
به همین دلیل، اداره مربوطه به ترجمهای اعتماد میکند که یک فرد یا نهاد مسئولیت حقوقیاش را پذیرفته باشد.
بررسی اصالت مدارک خارجی برای یک اداره داخلی سخت است.
اما:
مهر، امضا و شماره ثبت مترجم رسمی
گاهی تأییدات اضافی (آپستیل یا کنسولی)
ریسک جعل را بسیار کم میکند.
وقتی مدارک از دهها کشور مختلف میآیند:
اصل مدارک قالبها، زبانها و ساختارهای متفاوتی دارند
ترجمه رسمی آنها را به یک قالب قابل مقایسه تبدیل میکند
در بعضی سیستمهای حقوقی، قانون صراحتاً میگوید:
«سند خارجی فقط در صورت ارائه ترجمه رسمی معتبر قابل بررسی است.»
یعنی حتی اگر اصل مدرک معتبر باشد، بدون ترجمه رسمی از نظر حقوقی وجود ندارد.
ادارات ترجیح میدهند:
نسخهای به زبان خودشان در پرونده نگه دارند
در صورت اعتراض یا بررسی مجدد، به سند قابل فهم رجوع کنند.
دارالترجمه اشراق، بهعنوان یک مرکز معتبر ترجمه رسمی، با ارائه ترجمه رسمی به 6 زبان رسمی انگلیسی ،عربی ،ترکی استانبولی ،ترکی آذربایجانی ، فرانسوی و آلمانی در تسهیل روند ترجمه مدارک نقش مهمی ایفا میکند. این شبکه با تیمی مجرب و متخصص، توانایی ترجمه رسمی اسناد و مدارک باکیفیت بالا را دارد و تمامی تاییدات لازم از مراجع رسمی مانند دادگستری، وزارت خارجه و سفارت را برای مدارک ترجمهشده اخذ میکند. بهاینترتیب، متقاضیان میتوانند فرآیند ترجمه را بدون نگرانی طی کنند، زیرا مدارک ترجمهشده توسط مترجمین رسمی و معتبر، بهراحتی توسط مقامات مهاجرتی کشورهای مختلف پذیرفته میشود.