یکی از مهمترین ویژگیهای یک ترجمه خوب، قابلدرک بودن آن برای همه افراد است. انتخاب کلمات درست، ساختار صحیح جملات و رعایت اصول نگارشی علاوه بر معنی موجود در متن، باید بینش جدیدی در مورد آن ارائه دهد. برخی از افراد ویژگیهای ادبی ترجمه را دوست دارند، زیرا آنها را به دنیای دیگر میبرد و به آنها احساس تعلقخاطر میدهد. بنابراین ترجمه باید به هدف خود عمل کند و به عبارتی آینهی متن اصلی باشد.
در این مقاله، به 6 ویژگی مهم یک ترجمه خوب خواهیم پرداخت:
دانش پیشزمینه مترجم، اهمیت زیادی در ترجمه های باکیفیت دارد. مترجمان میبایست حداقل دارای مدرک کارشناسی باشند تا بتوانند وارد بازار کار شوند. همچنین باید با ساختار متن مبدأ و مقصد آشنایی کامل داشته باشند. البته دانستن دو زبان برای مترجم شدن کافی نیست و فرد باید بهطور مکرر تمرین کند و نقاط ضعف خود را تقویت کند و در این مسیر از یک مترجم حرفهای کمک بگیرد.
همانطور که میدانید یک مترجم خوب باید دارای تحصیلات عالی باشد. علاوه بر این مترجمان باید متکلم زبان بومی باشند. مترجمان باتجربه درک عمیقی از پیچیدگیهای زبان مبدأ و مقصد دارند و میتوانند ساختارهای پیچیده جملات را بهتر تشخیص بدهند و این امر امکان تولید ترجمهای طبیعیتر را فراهم میکند. مترجمانی که تجربه زیادی دارند میتوانند زمان را بهتر مدیریت کنند. آنها با چالشها آشنا هستند و با استفاده از ابزار و فناوریهای مختلف، میتوانند فرآیند ترجمه را بهبود ببخشند.
درصورتیکه ترجمه در مورد موضوعات تخصصی باشد، مترجم باید بر مهارت و تخصص زبانی موردنظر تسلط داشته باشد تا ترجمههای دقیق و مناسبی را تولید کند. در برخی از رشتهها مانند حقوق و پزشکی، اصطلاحات خاصی وجود دارد که استفاده صحیح از آنها در ترجمه، کاملاً ضروری است. حتی در برخی از مواقع، اغلب مترجمین حقوقی، خود مدرک حقوق دارند. اگر مترجم درک عمیقی از حوزه خاص در ترجمه نداشته باشد، نمیتواند آن را به مخاطب انتقال دهد. کسی که دانش کافی در این زمینه ندارد بهاحتمالقوی دانش واژگان تخصصی ضعیفی دارد و استفاده از لغتنامهها و اصطلاحنامهها در این شرایط که مترجم آگاهی کافی از فرآیند ترجمه ندارد، فاجعهای بزرگ بهحساب میآید.
در مرحله انتخاب مترجم، باید اطمینان حاصل کنیم که او ماهیت پروژه را بهخوبی درک کرده است و میداند که متن در مورد چه موضوعی و چه اقداماتی باید صورت بگیرد. اگر مترجم در مورد موضوع اطلاعات کافی نداشته باشد، نمیتواند ترجمهای باکیفیت ارائه دهد و ترجمه با شکست مواجه خواهد شد.
مترجم باید مخاطب خود یعنی افرادی که اسناد ترجمهشده را میخوانند، بشناسد. برخی از ترجمه ها برای اهداف و قشر خاصی از افراد نوشته شده است درحالیکه برخی دیگر مختص عموم افراد است. برای مثال اطلاعات یک محصول، دستورالعملهای کاربردی، دفترچهی راهنما و کتابها از این نوع هستند. برای اینکه ترجمه مناسب کاربر باشد مترجم باید از سبک، لحن و واژگان مناسب استفاده کند. برای مثال مناطق جغرافیایی خاص در یک کشور ممکن است گونههای زبانی متفاوتی داشته باشند که دانستن آنها الزامی است. در برخی موارد، در صورت وجود اختلافات فرهنگی، مترجم باید برخی توضیحات در مورد متن بدهد تا از ایجاد سوءتفاهم برای مخاطب هدف جلوگیری کند.
صریح بودن متن یکی از جنبههای مهم ترجمه به شمار میرود. متون تخصصی بسیار پیچیده هستند و اصطلاحات و جملات طولانی زیادی در آنها بهکاررفته است. برای اینکه ترجمه شما واضح باشد، باید تا حد امکان ساختار متن را ساده کنید. البته باید به یاد داشته باشید که در حین این کار، متن نباید معنی اصلی خود را از دست بدهد و همچنین سبک و لحن نویسنده باید حفظ شود.
یکی از انواع ترجمهها، ترجمه تحتاللفظی است. اگرچه استفاده از این نوع ترجمه در اغلب موارد توصیه نمیشود اما در متون پزشکی و حقوقی، یکی از کاربردی ترین انواع ترجمه به شمار می رود. حفظ ساختارهای دستوری در این نوع متون الزامی است. درعینحال، این نوع ترجمه در اکثر متون حالتی غیرطبیعی دارد. یک ترجمه خوب، یقیناً ترجمه کلمه به کلمه نیست و مترجم باید با درک بافت متنی و با ساختار زبانی درست، مفهوم را از زبان مبدأ به زبان مقصد انتقال دهد.
بهتر است که مترجم ابتدا مشخص کند که مخاطب چه اطلاعاتی در مورد موضوع دارد و انتظار دارد چه چیزی را به دانش خود اضافه کند، سپس با ترتیب منطقی میتواند این مطالب را ارائه دهد. مخاطب باید بتواند بهراحتی متن را درک کند انگار که اصلاً ترجمهای صورت نگرفته و متن دراصل در همان زبان نوشتهشده است.
استفاده از اصول نگارشی درست تأثیر بسیار زیادی در سلیس بودن متن دارد. اگر از آنها بهدرستی استفاده نشود، میتواند باعث ایجاد اشتباه معنایی، ساختاری و یا گرامری و در نتیجه منجربه برداشت اشتباه مخاطب شود.
هنگام ترجمه متن باید به یاد بسپاریم که هدف ما رساندن پیام نویسنده به مخاطبان در زبان دیگری است و اگر متن از موضوع اصلی خود خارج شود، ارزش خود را از دست خواهد داد. کتابهای پرفروش زیادی وجود دارند که در زبان اصلی خود ارزش محتوایی بالایی دارند ولی هنگام ترجمه، کیفیت سابق خود را از دست میدهند.
لازم به ذکر است که هر نویسنده متناسب با ویژگیهای منحصربهفرد خود، لحن مخصوص خود را دارد و با آن شناخته میشود. درنتیجه نوشتههای او بازتاب سبک خاص او است. پس در یک ترجمه خوب، باید سبک نویسنده حفظ شود و مترجم باید به متن و نویسنده اصلی وفادار باشد. مترجمهای حرفهای، میتوانند روح مطلب اصلی را حفظ کنند و آن را به مخاطب زبان دیگر انتقال دهند. ترجمههای ماشینی به علت تولید ترجمهای بیروح، ناکارآمد هستند.
هر کشوری فرهنگ مخصوص خود را دارد که آن را با زبان ملی خود بیان میکند. هنگام ترجمه از زبانی به زبان دیگر، باید فرهنگ آن زبان را نیز در نظر بگیریم تا بتوانیم معانی مناسبی برای واژگان ارائه دهیم. همانطور که میدانید، برخی از کلمات ممکن است در فرهنگهای مختلف معانی متفاوتی داشتهباشند که ترجمه نادرست آنها منجر به ایجاد سوءتفاهم خواهد شد.
برای اینکه یک ترجمه تأثیرگذار باشد عوامل مختلفی درگیر هستند. فرایند ترجمه فقط مربوط به کلمات و زبان نیست. عواملی مثل سیستم باور، فرهنگ، دانش قبلی، روشهای یادگیری و سطح سواد کنونی تأثیرگذار هستند. زبان و فرهنگ دو فرایند جداییناپذیر هستند که هریک معنای خود را از دیگری میگیرد و رابطهای دوجانبه دارند. ممکن است کلمهای در یک فرهنگ تابو شناخته شود ولی همین کلمه در زبان دیگری مفهوم خاصی نداشته باشد. مترجم باید به ارزشهای معنوی و اخلاقی کلمات حساس باشد و معنای مناسب آنها را پیدا کند. همچنین هر زبان محلی اصطلاحات خود را دارد که مترجم باید بدان آگاه باشد.
اولویت همه ما، دستیابی به یک ارزش مطلوب در کوتاهترین زمان ممکن است. برخی از افراد به دلایل متفاوتی مانند مصاحبههای سفارتخانه و یا پذیرش دانشگاه نیاز به ترجمهای سریع دارند و به دنبال مؤسسهای معتبر هستند که درصد خطای پایینی نسبت به بقیه داشته باشد و در کمترین زمان ممکن ترجمهای باکیفیت ارائه دهد.
سوالی که ذهن مخاطب را درگیر کرده، این است که ترجمه آن ها در چه بازه زمانی به اتمام می رسد؟
برای جواب دادن به این سؤال باید متن ترجمه را از جوانب مختلفی بررسی کنیم. یک مترجم، بهطور میانگین روزی 2500 الی 3000 کلمه ترجمه میکند. ولی در حالت کلی، تعداد کلمه تنها عاملی نیست که زمان تحویل ترجمه را تعیین میکند. کیفیت ترجمه، زمان تحویل، سطح و یا میزان پیچیدگی متن عوامل دیگر تعیینکننده زمان تحویل ترجمه هستند. میتوان با انتخاب مترجمی مناسب، تأیید کردن روز شروع پروژه، توضیح دقیق و ارائه واژهنامههای خاص فرایند ترجمه را تسریع بخشید. این نهتنها باعث میشود مترجمان تمایل بیشتری به پروژه شما داشته باشند، بلکه تضمین میکند که بخشهای مهم متن برای اولین بار بهدرستی ترجمه میشوند.
شبکه مترجمین اشراق، از سال 1393 بهصورت حرفهای و تخصصی درزمینهٔ ترجمه آنلاین در حوزههای تخصصی کتاب و مقالات عمومی-تخصصی فعالیت میکند. این موسسه بهصورت 24 ساعته باقدرت تمام پاسخگوی کاربران است. سرعت و دقت یکی از ویژگیهای برجسته این مؤسسه است که باعث محبوبیت آن میان پژوهشگران و اساتید برتر شده است. خدمات گسترده ترجمه، علاوه بر انگلیسی در 37 زبان دنیا و در 80 رشته تخصصی انجام میشود.
تیم پشتیبانی شبکه مترجمین اشراق، آماده پاسخگویی به سوالات شما در همه ساعات شبانهروز
آدرس: میدان انقلاب خیابان انقلاب به سمت ولیعصر بین خیابان دانشگاه فخررازی جنب بانک ملت ساختمان پارسا طبقه 6 واحد604.
تلفن: 66971897 (پیششماره 021)
ایمیل: tehran.eshragh@gmail.com
میدان انقلاب خیابان انقلاب به سمت ولیعصر بین خیابان دانشگاه فخررازی جنب بانک ملت ساختمان پارسا طبقه 6 واحد604.
02166971897 - 09966327226 - tehran.eshragh@gmail.com
آدرس: خیابان امام. چهارراه منصور. ساختمان سامان. طبقه ششم. واحد جنوبی.
تلفن: 33343915 - 33343916 - 33345229 - 33342677 (پیششماره 041)
ایمیل: trans.eshragh@gmail.com
خیابان امام. چهارراه منصور. ساختمان سامان. طبقه دوم. واحد شمالی.
09918953354 - official.eshragh@gmail.com