هر متنی اعم از کتاب، مقاله، پایان‌نامه، نامه اداری، درخواست کتبی و... باید قالب و نظام‌مندی خاص خود را داشته باشد. در غیر این صورت در مجامع علمی و حتی در میان عموم مردم مورد توجه قرار نخواهد گرفت و زحمات نویسنده به دلیل آشفتگی و بی‌سروسامانی متن به هدر خواهد رفت؛ بنابراین هر متنی پس از نگاشته‌شدن باید توسط نویسنده یا متخصص مربوطه پیرایش شود و در چهارچوب خاصی قرار گیرد.
متون مختلف معمولاً از دو جنبه قالب‌بندی می‌شوند:
در قالب‌بندی یا فرمت‌بندی محتوایی، نویسنده باید نظم و ترتیب قرارگیری بخش‌های مختلف محتوای متن را رعایت نماید. به‌عنوان مثال مقدمه، بدنه اصلی متن و نتیجه‌گیری باید به ترتیب قرار گیرند و متن ازنظر محتوایی دارای یکپارچگی باشد.
فرمت‌بندی ساختاری به نظم‌دهی قالب ظاهری متن می‌پردازد. برای مثال تعیین اندازه و نوع فونت، اندازه حاشیه صفحات، تعداد کلمات در هر صفحه، نوع رفرنس‌دهی و به‌طورکلی هر موردی که به نظام‌مندی ظاهری متن کمک کند در این زیرمجموعه قرار می‌گیرد.
مقالات ازجمله باارزش‌ترین نوع متون محسوب می‌شوند؛ چراکه دستاوردهای علمی یک محقق که نتیجه سال‌ها تلاش وی بوده است در قالب مقاله مجال دیده‌شدن پیدا می‌کند. حال اگر این مقاله پس از نگاشته شدن ازنظر محتوایی و ساختاری در فرمت مناسبی قرار نگیرد اعتبار و ارزش خود را از دست می‌دهد؛ بنابراین نویسنده مقاله باید پس از نگارش بخش‌های مختلف مقاله خود، با توجه به نوع مقاله، مجله‌ای را که قصد چاپ مقاله در آن را دارد را انتخاب نماید و مطابق با شیوه‌نامه آن مجله مقاله خود را فرمت‌بندی نماید. معمولاً هر ژورنالی قالب خاص خود را برای نگارش مقالات ارائه می‌دهد تا مقالاتی که در آن ژورنال چاپ می‌گردند از یکپارچگی و هماهنگی برخوردار باشند. در مقالات خارجی، قالب‌بندی صحیح مقاله از امتیاز برخوردار است و از آن‌جایی که این مقالات باید به زبان انگلیسی نوشته شوند، فرمت‌بندی آن‌ها پس از ترجمه و ویراستاری انجام می‌پذیرد. هر نوع مقاله خارجی از جمله ISI ، ISC ، Pubmed و Scopus دارای فرمت محتوایی و ساختاری خاصی هستند؛ بنابراین لازم است فرمت‌بندی آن‌ها به‌صورت تخصصی و کاملاً دقیق انجام شود. در مورد مقالات کنفرانسی نیز معمولاً از طرف مؤسسه برگزارکننده کنفرانس، قالب و فرمت مورد تأیید کنگره برای چکیده مقاله و پوستر مقاله تعیین می‌گردد و مطالب و نمودارها باید در آن قالب تنظیم گردند. همچنین روال ارائه مقاله در برخی کنفرانس‌ها به‌صورت پوستر است. درواقع مقاله باید در قالب پوستر فرمت‌بندی و ارسال شود. با توجه به حساسیت این نوع فرمت‌بندی، لازم است انجام این کار توسط یک متخصص صورت گیرد.
قالب و فرمت پایان‌نامه‌ها معمولاً توسط دانشگاه‌ها اعلام می‌گردد و هر دانشگاهی دارای شیوه‌نامه نگارشی خاصی برای پایان‌نامه‌های خود هست. علاوه بر این شیوه‌نامه، نوع صحافی جلد پایان‌نامه نیز برای هر دانشگاه و هر مقطع تحصیلی از نوع خاصی برخوردار است که در صورت رعایت نکردن آن‌ها از امتیاز پایان‌نامه کسر خواهد شد. برخی از پایان‌نامه‌ها پتانسیل تبدیل شدن به کتاب را دارند که در این صورت پژوهشگر برای چاپ کتاب، باید فرمت پایان‌نامه خود را تغییر دهد و آن را در فرمت کتاب دربیاورد. این امر علاوه بر اینکه دارای امتیازات علمی و پژوهشی است، می‌تواند مبنای مطالعات علمی سایر محققین نیز قرار گیرد.
فرمت‌بندی کتاب عبارت است از کلیه اموری که در جهت نظم و ترتیب دادن به محتوای اصلی متن، چیدمان صحیح اجزای مختلف کتاب و همچنین حفظ آراستگی ظاهری آن انجام می‌گیرد. این فرمت‌بندی، دو بخش طراحی داخلی و طراحی خارجی کتاب را شامل می‌شود. طراحی داخلی درواقع به نحوه صحیح چیدمان حروف، جای‌گیری صحیح فهرست مطالب، پیش‌گفتار، صفحه عنوان، اطلاعات کپی‌رایت، صفحه‌آرایی، حاشیه گذاری و جایگاه تصاویر می‌پردازد. منظور از طراحی خارجی کتاب نیز طراحی جلد کتاب است. جلد کتاب تا حدودی معرف و هویت کتاب محسوب می‌شود و در طراحی آن باید حساسیت زیادی به خرج داد و بهتر است انجام این امر مهم را به دست متخصصین باتجربه سپرد.
صفحه‌آرایی و فرمت‌بندی کتاب‌های کاغذی، پس از اجرا و تأیید نهایی قابل‌تغییر نیست و جایگاه تمام فصل‌ها، صفحه‌ها و کلمات ثابت است و پس از تأیید فرمت‌بندی محتوایی و ساختاری و طراحی جلد، به مرحله چاپ می‌رسد.
کتاب‌های الکترونیکی دارای فرمت و قالب ساختاری ثابتی نیستند و امکان شخصی‌سازی ویژگی‌های ظاهری ازجمله رنگ صفحات، اندازه و نوع فونت نگارشی، تعداد کلمات موجود در هر صفحه و... در این نوع کتاب‌ها وجود دارد.
تیم پشتیبانی شبکه مترجمین اشراق، آماده پاسخگویی به سوالات شما در همه ساعات شبانه‌روز
آدرس: تبریز، خیابان امام. چهارراه منصور. ساختمان سامان. طبقه ی شش. واحد جنوبی. شبکه مترجمین اشراق.
تلفن: 33343915 - 33343916 - 33345229 - 33342677 - 4107 (پیش‌شماره 041)
ایمیل: trans.eshragh@gmail.com
تبریز، خیابان امام. چهارراه منصور. ساختمان سامان. طبقه ی شش. واحد جنوبی. شبکه مترجمین اشراق.
0414107 داخلی 103 - 09918953354 - official.eshragh@gmail.com
آدرس: میدان انقلاب خیابان انقلاب به سمت ولیعصر بین خیابان دانشگاه فخررازی جنب بانک ملت ساختمان پارسا طبقه 6 واحد604.
تلفن: 66971897 (پیش‌شماره 021)
ایمیل: tehran.eshragh@gmail.com
میدان انقلاب خیابان انقلاب به سمت ولیعصر بین خیابان دانشگاه فخررازی جنب بانک ملت ساختمان پارسا طبقه 6 واحد604.
02166971897 - 09966327226 - tehran.eshragh@gmail.com
