هر پژوهشگر قبل از نوشتن مقاله علمی خود باید موضع خود را مشخص کند و بر اساس اطلاعاتی که قرار است در مقاله گنجانده شود، عنوان و مکان ارائه آن را انتخاب کند. مقاله ارائهشده یک متن کاملاً تخصصی، و حاصل چندین ماه مطالعه و تحقیق و پژوهش است. نتایج حاصلشده از مقاله، دستاورد جدیدی است که به جامعه دانشگاهی و علم و صنعت کمک شایانی خواهد کرد؛ بنابراین آشنایی با انواع مقاله به پژوهشگر کمک میکند تا به آسانی نحوه نگارش مطالب خود را انتخاب، و در قالب مقاله ارائه نماید. اما قبل از اینکه به معرفی انواع مقالات علمی بپردازیم به اهمیت ترجمه و چاپ مقاله بهطور خلاصه اشاره میکنیم.
در جامعه امروزی دانشجویان و اساتید برای اینکه رزومه علمی خود را تقویت کنند، به ترجمه مقاله، ویراستاری مقاله و چاپ آن در معتبرترین ژورنالها نیاز دارند؛ چراکه وجود مقاله چاپشده در رزومه افراد، از لحاظ تحصیلی و شغلی امتیازات ویژهای دارد. بهعنوان مثال ارتقاء رتبه و عضویت در هیئتهای علمی، اخذ پذیرش در دانشگاههای خارجی، مهاجرت، باز شدن دریچهای جدید از علم و روشهای تحقیق جدید برای سایر پژوهشگران، افزایش حقوق و مزایا و سایر امتیازات از مزایای ترجمه مقاله و چاپ آن هستند.
تقسیمبندی مقالات از دیدگاههای مختلف بر سه اساس: محل انتشار، نوع ساختار و نوع دسترسی انجام میگیرد.
در این حالت با توجه به اینکه مقاله در چه نوع مجلهای چاپ میشود به دو دسته مقالات ژورنالی و کنفرانسی تقسیمبندی میشوند.
مقالات ژورنالی بهدقت خاصی نیاز دارند؛ چراکه در این نوع مقالات پژوهشهای جدید با پژوهشهای پیشین مقایسه، و نتایج بهصورت مفصل و دقیق توضیح داده میشوند. بنابراین میتوان گفت مقالات ژورنالی از اعتبار بالایی برخوردارند. مقالات ژورنالی به سه دسته مقالات داخلی، مقالات خارجی و مقالات جهان اسلام (ISC) تقسیم میشوند.
مقالات داخلی
مقالات داخلی فقط در مجلات و نشریات داخل کشور به چاپ میرسند. در حالت کلی در ایران سه نوع مجله وجود دارد که اعتبار و درجه علمی این مجلات از سوی یکی از سه ارگان وزارت علوم، وزارت بهداشت و حوزه علمیه تعیین میشود. این مجلات مقالاتی را به چاپ میرسانند که در ادامه مطلب به آنها اشاره شده است.
مقالات علمی-پژوهشی
مقالات علمی-پژوهشی مقالاتی هستند که اساس و پایه آنها را یک پژوهش یا آزمایش تشکیل میدهد. در این مقالات گروهی از دانشمندان یا محققان در پی یافتن پاسخ یک سؤال علمی، دست به پژوهشهای تئوری و آزمایشگاهی میزنند و نتایج تحقیقات خود را مورد تحلیل قرار میدهند تا بتوانند یافتههای خود را تفسیر کنند. درواقع محققان یافتههای خود را در قالب یک مقاله پژوهشی درمیآورند و آن را در مجلات به چاپ میرسانند تا سایر محققان نیز آنها را مطالعه نمایند.
مقالات علمی-تخصصی
مقالات علمی-تخصصی، از انواع مقالاتی هستند که در مجلات سازمانی یا مجلاتی که به یک حوزه علمی مشخص میپردازند، چاپ میشوند. بیشتر این مجلات هدفشان اطلاعرسانی درباره یک موضوع تخصصی است. چاپ این نوع مقالات برای دانشگاهیان امتیاز چندانی ندارد؛ چراکه مجلات علمی-تخصصی فاقد امتیاز یا مجوز علمی از ارگانهای مربوطه هستند. البته حضور در این مجلات و ارسال مقاله میتواند باعث شهرت و افزایش اعتبار نویسنده شود؛ ولی ازنظر آکادمیک چنین مقالاتی از اعتبار کمتری برخوردار هستند.
مقالات علمی-ترویجی
این نوع مقالات همانطور که از اسمشان پیداست به ترویج یکی از رشتههای علوم میپردازند. برخلاف مقالات علمی-پژوهشی این مقالات دارای ایده جدید و نوآورانهای از جانب نویسنده مقاله نیستند و هدف آنها اغلب مرور فرآیند تحقیقات پیشین و مطالعه نتایج آنها در یک حوزه تخصصی ویژه و یک موضوع مشخص است. نویسندگان این مقالات میتوانند نظام جدیدی به تحقیقات گذشته بدهند و نتایج را طبق نظر خود تفسیر نمایند. مقالات علمی-ترویجی برای مطالعهکنندگان یک دید کلی از مجموع تحقیقات انجامشده فراهم میکنند.
توجه: مقالات علمی-ترویجی شامل سه دسته مقالات علمی-ترویجی مروری، علمی-ترویجی ترجمهای و علمی-ترویجی تحلیلی هستند که در این میان مقالات علمی-ترویجی تحلیلی ارزش علمی بالاتری دارند؛ زیرا نویسنده در این نوع مقالات، علاوه بر گردآوری نتایج و مطالب سایر مقالات در یک موضوع مشخص و خاص، یافتههای آنها را تحلیل، و روش انجام تحقیق و نتایج بهدستآمده را به زبان خود تفسیر میکند و در اختیار مخاطبان قرار میدهد.
مقالات خارجی
مقالات خارجی در مجلات بینالمللی ارائه میشوند و در سطح جهانی نیز دارای اعتبار هستند. مهمترین مقالات خارجی معتبر شامل آی اس آی (ISI)، اسکوپوس (Scopus)، پاب مد (Pub med) هستند.
مقالات آی اس آی (ISI)
Institute for Scientific Information به معنای موسسه اطلاعات علمی است که به اعتبارسنجی کیفی مقالات علمی در سطح جهان میپردازد. این مؤسسه پس از خریداری توسط تامسون رویتر با نام Thomson ISI شهرت گرفت. پس به مقالاتی که در مجلات ISI چاپ میشوند، مقالات ISI میگویند که ارزش و اعتبار بالاتری نسبت به سایر مقالهها دارند. مجلات زمانی در لیست نشریات ISI قرار میگیرد که اعتبار علمی و اصول فنی چاپ این نشریه، در آنها رعایت شده باشد. از بالاترین سطح مقالات ISI میتوان به مقالات دارای ضریب تأثیر یا همان مقالات جی سی آر (JCR) اشاره کرد.
مقالات اسکوپوس (Scopus)
پایگاه اسکوپوس (Scopus) یکی از مشهورترین پایگاه مجلات است که در زیرمجموعه پایگاه الزویر ELSEVIER قرارگرفته است. درواقع به مقالاتی که در مجلات این پایگاه به چاپ رسیده باشند مقالات اسکوپوس گفته میشود. مقالات اسکوپوس برای بسیاری از مجامع علمی بهعنوان معیار رتبهبندی دانشگاهها و میزان تولیدات علمی کشورها به شمار میرود. این مقالات بر اساس امتیاز چارک (Quartile Score یا Q) رتبهبندی میشوند. نمره Q برای نشان دادن درجه یا رتبه مقاله است که بین Q1 تا Q4 متغیر است. Q1 نشاندهنده بالاترین سطح علمی مقاله و Q4 پایینترین سطح است.
مقالات پابمد (Pubmed)
پابمد (Pubmed) یکی از معتبرترین پایگاههای علمی در حوزه پزشکی است. ازآنجاکه دستاوردهای پزشکی هرساله تغییر میکند و اطلاعات پزشکی هر 5 سال دو برابر میشود، کار برای افراد در زمینه پزشکی دشوار میشود؛ بنابراین استفاده از پایگاه پابمد از اهمیت بالایی برخوردار است. پس میتوان گفت به مقالاتی که از سوی پایگاه Pubmed پذیرفته و منتشر میشوند، مقالات پابمد گفته میشود. یکی از مهمترین و اصلیترین پایگاه داده پابمد، مِدلاین است که میتوان از طریق آن در زمینه پزشکی به اطلاعات مهمی دست یافت.
توجه: ملاکی که موسسه ISI برای ارزشدهی به مقالات استفاده میکند، ضریب تأثیر یا Impact Factor (IF) است که درواقع تعداد استنادات به مقاله است. موسسه ISI هرساله دو لیست مجله منتشر میکند که یک لیست متعلق به مجلات بدون ضریب تأثیر (ISI LIST) و دیگری متعلق به مجلات دارای ضریب تأثیر (JCR LIST) است. JCR عنوانی برای مجلات دارای ضریب تأثیر است. چاپ مقاله در این مجلات بهصورت رایگان، و داوری آنها چندمرحلهای، زمانبر و بسیار سختگیرانه است و فقط مقالاتی مورد پذیرش قرار میگیرند که تمامی استانداردهای لازم را برای چاپ مقاله داشته باشند.
مقالات جهان اسلام (ISC)
پایگاه ISC مختص پژوهشگران دنیای اسلام است و هدف از راهاندازی آن وجود بستری برای رشد علمی جوامع اسلامی و افزایش تعاملات میان آنها بوده است. اگر مجلهای در میان مجلات این پایگاه قرار داشته باشد و مقالهای را پذیرش کند، آن مقاله با عنوان ISC شناخته خواهد شد. مقالات ISC از اعتبار خوبی برخوردارند و این پایگاه در رتبه سوم بزرگترین پایگاههای استنادی علمی دنیا قرار دارد.
این نوع مقالات برای ارائه در یک کنفرانس تألیف میشوند. اغلب اوقات در مقالات کنفرانسی ایدههایی مطرح میشود که هنوز بهخوبی و با جزئیات به آنها پرداخته نشده است و با مقالات و دستاوردهای موضوعی مشابه مورد مقایسه قرار نگرفتهاند. مقالات کنفرانسی سریعتر از مقالات ژورنالی بررسی میشوند و نتیجه پذیرش یا عدم پذیرش آنها تعیین میگردد. مقالههای پذیرفتهشده در صورت داشتن بار علمی بالا در بعضی ژورنالها و یا در کتابخانههای دیجیتال به چاپ میرسند. این مقالات بهصورت زیر دستهبندی میشوند:
مقالات کنفرانسی بینالمللی
مقالات کنفرانسی ملی یا کشوری
مقالات کنفرانسی منطقهای
مقالات کنفرانسی دانشجویی
توجه: مقالات کنفرانسی به جزء ارائه به شکل شفاهی در کنفرانسها بهصورت پوستر یا در قالب گفتوگو در جریان کنفرانس هم مطرح میشوند.
مقالاتی که در مجلات و پایگاههای مختلف به چاپ میرسند میتوانند ازنظر ساختار متنوع باشند. در ادامه با ساختارهای مختلف مقالات آشنا خواهید شد.
مقالات پژوهشی حاصل تحقیق و پژوهش نویسندگان هستند. در مقالات پژوهشی به موضوعاتی پرداخته میشود که قبلاً در مورد آن تحقیق انجام نشده و درواقع یک سؤال بیپاسخ بوده است. پژوهشگران و محققان استقبال زیادی از این نوع مقالات دارند و به دلیل جدید بودن موضوع تحقیق و نو بودن نتایج، از شانس بیشتری برای چاپ در مجلات داخلی و خارجی برخوردارند.
در مقالات تحلیلی نویسنده با کمک منابع تحقیقات قبلی، نظریه خود را مطرح میکند. در این نوع مقاله محقق میتواند نظریههای قبلی را با استدلالهای محکم گسترش دهد یا به بیان دیگری به شرح و تفصیل آنها بپردازد. در مقالات تحلیلی حتی میتوان نظریههایی که از قبل وجود داشته است را مورد نقد و بررسی قرار داد.
مقالات مروری همانطور که از نامشان پیداست، به مرور مقالات و تحقیقات در یک موضوع خاص میپردازند و درنهایت خلاصهای از موضوع را ارائه میدهند. هدف پژوهشگر از بررسی موضوعات و چاپ مقاله مروری، تحلیل پژوهشها، تفاوتهای موجود و مشکلاتی که مانع پیشبرد موضوع میشود، است. مقالات مروری به انواع مختلفی تقسیم میشوند که عبارت اند از:
مروری روایتی (Narrative Review)
وقتی نویسنده فرضیه واحدی ندارد با استفاده از دانش و تجربیات خود به جمعبندی و نتیجهگیری حول آن موضوع میپردازد؛ که معمولاً نتیجهگیری این مقالات بهصورت کیفی جمعبندی و انجام میشود.
مروری نظاممند (Systematic Review)
در این نوع مقاله، ادبیات پژوهشی موجود در یک حوزه خاص مورد توجه قرار میگیرد و از مطالعه آن مقالات به یک سؤال پژوهشی پاسخ داده میشود. سپس نتیجه نهایی از میان تحقیقات استخراج میگردد.
مروری بهترین شواهد (Best Evidence)
این نوع مقاله در حقیقت حد وسط دو مقاله مروری دیگر است. در این نوع مقاله اطلاعات کافی از یک پژوهش در اختیار خواننده قرار میگیرد تا مطالعه کننده بهطور مستقل بر اساس آن شواهد نتیجهگیری کند.
در مقالات موردی نویسنده به مورد خاصی از یک پدیده اشاره میکند و عموماً برای آگاهسازی از وجود یک نمونه خاص است. این نوع مقالات بیشتر در زمینه پزشکی کاربرد دارند و مطالعات آنها باید درباره موضوعاتی باشد که ناشناخته هستند، به همین علت حاصل نگارش محققان باتجربه هستند.
مقاله گزارشی مقالهای است که در آن یک گزارش کوتاه از مقاله پژوهشی آورده شده است. تعداد کلمات این نوع مقالات محدود است و ساختاری بسیار شبیه به مقاله علمی-پژوهشی دارند. درنتیجه میتوان گفت پیش از انتشار مقاله علمی-پژوهشی امکان نگاشتن این نوع مقاله وجود ندارد.
در مقاله نظری مؤلف به بررسی یک تحقیق خاص مشغول است و نویسنده این نوع مقاله به نقاط قوت و ضعف تحقیق انجامشده میپردازد. تعداد کلمات در این نوع مقالات دو هزار کلمه است؛ پس نویسنده باید بتواند در این تعداد محدود، دلایل رد یا قبول اصل موضوع را شرح دهد.
مقالات ازنظر نوع دسترسی به دو دسته دارای دسترسی آزاد (Open access) و عدم دسترسی آزاد (Close access) تقسیم میشوند. درواقع برای پاسخ به این سؤال که آیا مجله برای چاپ از مؤلفین مقاله هزینه دریافت میکند یا نه، باید با دسترسی مقالات آشنایی داشت.
در این نوع مقالات نویسنده برای چاپ مقالهاش باید هزینهای را به مجله بپردازد؛ اما مطالعه کنندگان هیچ هزینهای جهت مطالعه پرداخت نمیکنند. مزیت این نوع مقالات این است که بهطور آسان و رایگان در دسترس محققان زیادی قرار میگیرند.
چاپ مقاله در این نوع مجلات رایگان است و مؤلف هزینهای به مجله نمیپردازد؛ اما مطالعه کنندگان جهت دریافت مقاله، میبایست هزینه تعیین شده را بپردازند. اصطلاحاً به این نوع مقالات، مقالات پولی میگویند.
یکی از معیارهای مهم در پذیرش مقالات سطح ترجمه مقاله است. مثلاً درصورتیکه ترجمه شما ضعیف باشد مقاله شما قبل از داوری توسط سردبیر ژورنال ریجکت خواهد شد؛ بنابراین برای چاپ مقاله نیاز به سطح بالایی از ترجمه است که شاید برای بسیاری از افراد امکان ترجمه در آن سطح وجود نداشته باشد. ترجمه مقالات باید کاملاً منطبق بر اصول گرامری باشد و هرگونه اشتباه دستوری از اهمیت و اعتبارشان میکاهد. بسیاری از مقالات علیرغم سطح علمی بالا به دلیل ترجمه ضعیف و اشتباهات دستوری و لغوی، امکان چاپ پیدا نمیکنند و زمان و هزینه صرف شده برای پژوهش هدر میرود. بنابراین پس از نگارش مقاله باید به دنبال راهکاری برای ترجمه آن بود.
خوشبختانه در عصر جدید علم و تکنولوژی به حدی پیشرفت کرده است که ترجمه آنلاین همانند دیگر خدمات با گسترهای از ابزارهای مدرن، نیاز کاربران را رفع مینماید. به همین منظور مؤسسات ترجمه زیادی راهاندازی شدهاند تا ثبت سفارش ترجمه بهصورت آنلاین و غیرحضوری بهآسانی و در کوتاهترین زمان انجام شود. شبکه مترجمین اشراق، حرفهایترین مرکز تخصصی ترجمه مقاله به زبانهای مختلف، خصوصاً ترجمه انگلیسی به فارسی و فارسی به انگلیسی، خدمات ترجمه مقاله را توسط برترین مترجمان در بالاترین سطح از کیفیت برای انتشار در مجلات علمی معتبر ارائه میدهد.
شبکه مترجمین اشراق با داشتن مترجمین متخصص و توانا در امر ترجمه به زبانهای گوناگون، در 85 رشته و زمینه تخصصی بهترین مرجع برای ترجمه متن مقاله به دیگر زبانها است. این مؤسسه، تمامی پروژهها را با بهترین کیفیت و در سریعترین زمان به مخاطبان خود ارائه میدهد. برای دانشجویان و اساتید که دغدغه کیفیت و قیمت ترجمه مقاله خود را دارند شبکه مترجمین اشراق بهترین گزینه برای انتخاب است.
جهت ثبت سفارش خدمات ترجمه مقاله در شبکه مترجمین اشراق میتوانید از طریق لینک زیر اقدام نمایید و یا از طریق تماس تلفنی و یا ایمیل و همچنین از طریق شبکههای مجازی (واتساپ، اینستاگرام، تلگرام) با کارشناسان ما در ارتباط باشید.