استانداردسازی یا فرمتبندی با هدف یکپارچهسازی و زیبایی چیدمان متن، تصاویر، جداول و عناصر دیگر موجود در یک صفحه از کتاب، مقاله یا مجله بکار میرود. استانداردسازی علاوه بر زیبایی ظاهری متن، باعث خوانش بهتر متن نیز میگردد. این موضوع برای تمامی اتشارات و مجلات مختلف بخصوص مجلات علمی که مقالات پژوهشی را به چاپ میرسانند از اهمیت زیادی برخوردار است. از این رو هر ناشر و صاحب مجله یکسری دستورالعمل مشخصی برای قالببندی مقاله تعریف میکنند که نویسندگان بایستی طبق این دستورالعمل مقاله خود را به فرم استاندارد آن مجله یا نشریه دربیاورند.
مقالات بر اساس محتوا و نوع نگارش آن و اطلاعاتی که ارائه میکند، به چندین دسته تقسیم می شوند که دو نوع اصلی آن مقالات پژوهشی و مقالات مروری نام دارد. مقالات پژوهشی به دلیل اینکه اورجینال بوده و نتایج جدیدی از یک پژوهش را ارائه می نماید در مقایسه با انواع دیگر آن از اهمیت و امتیاز بالایی برخوردار است. مقالات پژوهشی یا اورجینال دارای یک ساختار مشخصی هستند که بایستی بر اساس آن نوشته شوند. این بخشها شامل موارد زیر هستند :
عنوان : واضح، کامل و توصیفی بودن عنوان مقاله شما بسیار مهم است. عنوان مقاله شما باید بهگونهای انتخاب شود که بهصورت دقیق بتواند محتوای مقاله شما را منعکس کند.
چکیده : چکیده خلاصهای از کل محتوای مقاله است. چکیده مقاله باید خلاصه و مفید باشد (بین 250 تا 300 کلمه) و نمای کلی از سؤال، روشها، نتایج تحقیق را به خواننده ارائه کند.
مقدمه : تمام اطلاعات زمینهای که در مورد موضوع مقاله وجود دارد، همچنین ضرورت انجام تحقیق بایستی واضح بیان شود و در نهایت به هدف اصلی پژوهش اشاره گردد.
روششناسی : این بخش روشهای جمعآوری دادهها و تکنیکهای تجزیه و تحلیل دادههای استفادهشده در تحقیق را شرح میدهد. بایستی تمامی ابزار و روشهای بکار رفته ذکر شود.
یافتهها : در این قسمت نتایج بدست آمده از تحلیل آزمایشات و بررسیها در قالب جداول و نمودار بیان میشود. یافتهها مهمترین بخش از هر مقاله است که بیشترین توجه محققان و خوانندگان را به خود جلب میکند.
بحث و نتیجهگیری : در این قسمت، یافتهها در چارچوب سؤال تحقیق و ادبیات مربوطه تفسیر میشود. همچنین یافتههای مطالعه با نتایج مطالعات مشابه پیشین مورد بحث و مقایسه قرار داده میشود.
منابع: تمام منابعی که در نگارش مقاله مورد استفاده قرار گرفته است، باید در قسمت منابع فهرست شود و بر اساس سبک استنادی خاص موردنیاز مجله یا دانشگاه تنظیم گردد.
دو عبارت صفحهآرایی و فرمتبندی به دلیل شباهت ظاهری و همپوشانی زیادی که با یکدیگر دارند باعث میشود تا افراد برداشت یکسانی از این دو داشته باشند. اما باید گفت که علارغم شباهتهای موجود، تفاوتهایی نیز با یکدیگر دارند. فرمتبندی یا به اصطلاح قالببندی نوعی آمادهسازی نوشته پیش از ارسال آن به یک مجله یا نشریه است. این شیوه هم در کتاب و هم در مقالات استفاده میشود اما بیشترین کاربرد آن در مقالات است. فرمتبندی به تغییراتی که در اندازه و سبک فونت، نوع چیدمان متن (تک ستونه یا دو ستونه)، محل قرارگیری تصاویر، جداول و نمودارها و ... انجام میگیرد، گفته میشود. در مقابل صفحهآرایی یک فرایند نسبتا پیچیدهتری است که برای انجام بخشی از آن بهخصوص چیدمان تصاویر در بین متن از نرمافزارهای خاصی استفاده میشود. صفحهآرایی برای کتاب، پایان نامه، مجله، کاتالوگ و بروشور، پوستر و هر محتوایی که قرار است در قالب یک صفحه به چاپ برسد، انجام میشود. با توجه به اینکه فرمتبندی در مقایسه با صفحهآرایی به مهارت کمتری نیاز دارد، ازاینرو از لحاظ هزینه ارزانتر از صفحهآرایی است.
منظور از اصلاح فرمت متن بررسی آن از لحاظ اندازه قلم، نوع فونت، تک ستونه یا دوستونه بودن متن، اندازه حاشیه صفحه از طرفین، فاصله بین خطوط، اندازه تصاویر و نمودارها، نحوه شمارهگذاری صفحات و عوامل دیگر است. تمامی اطلاعات مربوط به تغییرات متن از سوی مجله در قالب یک دستورالعمل نگارشی در بخش اطلاعات نویسندگان سایت مجله درج می شود. البته برخی مجلات یک قالب کلی بصورت فایل word در سایت خود قرار میدهند که تمامی این توضیحات در داخل آن مشخص است.
یکی از مهمترین بخشهای یک مقاله که داوران مجلات اهمیت زیادی به آن میدهند، رفرنسنویسی یا ارجاعدهی مناسب است. اگر در پایاننامه یا مقاله خد از تحقیق، ایده و یا مقله فرد دیگری استفاده کنید باید در انتهای نوشته خود لیست کاملی از اطلاعات نویسنده یا صاحب ایده با عنوان منابع تحقیق را درج نمایید. به این کار رفرنسنویسی گفته میشود. انواع مختلفی از سبکهای رفرنسنویسی وجود دارد و هر مجلهای سبک خاصی را برای مقالات خود در نظر میگیرد. روشهای زیادی برای رفرنسدهی وجود دارد اعم از APA هاروارد، نکوور و .... که هر کدام در یک حوزه خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. مثلا روش APA بیشتر در تحقیقات و پژوهشهای اجتماعی و علوم انسانی کاربرد دارد.
در اکثر مقالههای علمی که هر ساله به چاپ میرسند؛ جداول، اشکال، نمودارها، تصاویر یا نقشه وجود دارد. اکثر مجلات برای گزارش این موارد سختگیری بیشتری نسبت به متن اصلی دارند؛ چراکه برخی از خوانندگان فقط به نقشهها و تصاویر دقت میکنند و شاید متن اصلی را نخوانند. همچنین با استفاده از تصاویر و جداول، اطلاعاتی که توصیفشان در متن مشکل است سریع و راحت انتقال داده میشود.
پانویسی کوتاه و واضح
دستهبندی دادهها برای شفافیت بیشتر
ایجاد فصای کافی بین ستونها و سطرها
ارائه واحدهای اندازهگیری
خوانایی نوع فونت و اندازهی فونت
برای انتقال حجم بزرگی ازدادهها به گونهای که رابطهای میان دو یا چند آیتم را از لحاظ آماری به نمایش بگذارد از نودارا استفاده کنید. در استفاده از نموارها به این نکته توجه کنید که:
تمام محورها نامگذاری شوند
کمیتها واحد مشخصی داشته باشند
تمام منحنیها و مجموعهدادهها نامگذاری شوند
از اندازهی فونت خوانا استفاده شود
در ترسیمهها صرفاً آیتمهای مهم را نمایش میدهید، زیرا افزودن آیتمهای کماهمیت آنها را نامرتب میکند. استفاده از ترسیمهها به دلیل انتخاب توسط نوینده دارای انعطافپذیری بیشتری در مقایسه با اشکال است. همچنیم زمانی که عکس گرفتن امکانپذیر نیست، استفاده ازترسیمهها مفید خواهد بود.
کپشن، توضیحات متنی مکملی است که زیر تصاویر و نمودارها در مقالات، کتابها و وب سایتها نوشته میشود تا به خواننده در درک بهتر مفهوم آنها کمک کند. در مقالات این توضیحات از اهمیت زیادی برخوردار است و گاها برای کوتاهتر شدن متن مقاله، بخشی از توضیحات به بخش کپشن انتقال داده میشود.
فرمتبندی یا استانداردسازی درست و حرفهای مقاله باعث میشود نوعی نظم و یکپارچگی میان مقالات یک مجله ایجاد گردد و همگی مُهر یکسانی از تعلق داشتن به یک مجموعه را دریافت کنند؛ بنابراین وجود ساختاری یکدست به ایجاد انسجام در کار ارائه محتوای هر مجله کمک میکند. اهمیت و ضرورت استانداردسازی مقالات را میتوان بهصورت زیر خلاصه کرد:
سازماندهی محتوای مقاله: یک مقاله فرمتبندیشده ساختاری را برای خواننده فراهم میکند که فهم و درک مطالب آن را برای خوانندگان آسانتر کند. استفاده درست از سرفصلها و زیر عنوانها به مقاله انسجام میبخشد.
افزایش اعتبار مقاله: اعتبار مقاله شما بستگی به استانداردسازی صحیح و مناسب مقالهتان دارد. فرمتبندی درست ظاهری حرفهای به کار شما میبخشد.
افزایش درک آن توسط خواننده : استانداردسازی باعث ایجاد نظم در ساختار مقاله و درک بهتر خواننده میگردد.
نکته اول : حتماً باید نحوهی نمایش داده شدن تصاویر را، هم در حالت چاپی و هم آنلاین، بررسی کنید. برای انتشار آنلاین، رزولوشن 72 ppi و، برای انتشار چاپی، رزولوشن 100 ppi پیشنهاد میشود. هنگام ذخیرهی فایل، رزولوشن تصاویر را با برنامهای که استفاده میکنید تنظیم کنید. رنگها در دو مدل قابل نمایشاند. RGB شامل قرمز، سبز و آبی. CMYK شامل فیروزهای، سرخابی، زرد و سیاه. بیشتر میکروسکوپها با استفاده از مدل RGB تصاویر را ثبت میکنند، اما مدل CMYK استانداردی است که برای پرینت گرفتن به کار میرود؛ بنابراین، باید مطمئن شوید که تصاویر در این فرمت به خوبی نمایش داده میشوند.
نکته دوم : فایل هایی که میخواهید در فرایند سابمیت مقاله ارسال شوند؛ مانند کاورلتر، چکیده مبسوط و ... را در مرحله فرمتبندی آماده کنید تا وقت زیادی در سابمیت مقاله گرفته نشود.
نکته سوم : به نحوه رفرنسدهی داخل و بیرن متن دقت کنید. مطمئن شوید که رفرنسها در داخل متن و در قسمت منابع با هم مطابقت دارد.
نکته چهارم : به فرمت نگارش اسامی نویسندگان و افیلیشن یا وابستگی سازمانی در مقاله توجه کنید. برخی مجلات از شما میخواهند تا اطلاعت مربوط به نویسندگان را در فایل جداگانهای تحت عنوان title page نوشته و برایشان ارسال کنید.
نکته پنجم : تعداد رفرنسهای درج شده در دستورالعمل مجله بسیار مهم است. اگر تعداد رفرنسهای شما بیشتر از مقدار درخواستی مجله باشد، مقاله شما بازگردانده خواهد شد.
نکته ششم : به نحوه قرارگیری عناصر مقاله مثل جدول، تصاویر، گرافها و نمودارها توجه نماید. در فرمت مجلات این عناصر به سه شکل درج میشود : یا در داخل متن، یا انتهای مقاله و یا در فایل جداگانه.
نکته هفتم : حتما به فرمت فایل درخواستی مجله توجه نمایید. اینکه فرمت درخواستی آنها pdf است یا word .
برای اینکه بتوانید مقاله خود را با خیال راحت به موسسهای بسپارید باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:
مورد اعتماد بودن
کیفیت فرمتبندی
پشتیبانی و ارائه خدمات 24 ساعته
تحویل فرمتبندی در اسرع وقت
تا حدی فرمتبندی برای مجلات مهم و ضروری است که شما اگر مقالهای با بار علمی بسیار بالا نوشته باشید و تمامی موارد مربوط به شیوهنامه نگارش و گرامر و دستور زبان را رعایت کرده باشید ولی در فرمت مجله تنظیم نشدهباشد بازمیگردد و تنها دلیل آن نقض در فرمتبندی است. این نکته مهم است که برای هر بار داوری مجدد از شما هزینه دریافت خواهند کرد. فرمتبندی دقیق و اصولی کاری بسیار تخصصی و نیازمند تجربه است. پس بهتر است از کارشناسان متخصص در این زمینه کمک بگیرید. کارشناسان ما در شبکه مترجمین اشراق بهصورت آنلاین و تماموقت آماده قبول مقاله شما جهت فرمت نویسی هستند.
هر مجله علمی، برای هماهنگسازی مقالات و یکپارچهسازی و یکدست کردن آنها در زمان چاپ، فرمت و قالب خاصی را برای مقالات ارسالشده در نظر میگیرد که اگر این فرمت در یک مقالهای رعایت نشود این مقاله قبل از رسیدن به مرحله داوری ریجکت خواهد شد. پس فرمتبندی یکی از اصول مهم برای پذیرش مقالات در مجلات معتبر است اما به دلیل اینکه هر یک از مجلات قالب و استاندارد خاص خود را دارد پس باید یک فرد متخصص و باتجربه فرمتبندی مقاله را انجام دهد و در این راستا کارشناسان متخصص موسسه انتشاراتی اشراق آماده فرمتبندی تخصصی مقالات شما هستند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد فرمتبندی مقاله، میتوانید با کارشناسان موسسه انتشاراتی اشراق در ارتباط باشید.