انواع مختلف کتاب را بشناسید
کتاب خواندن از گذشته تا به امروز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است ؛ به‌طوری‌که باوجود پیشرفت فنّاوری و گسترش رسانه‌های مختلف، باز هم جایگاه والای خود را حفظ کرده است. اگر شما هم جزو آن دسته از کسانی هستید که به‌تازگی می‌خواهید از مزایای مطالعه بهره‌مند شوید، برای شروع این مسیر دل‌انگیز لازم است تا با انواع ژانرهای کتاب آشنا شوید.
آیا کتاب تعریف مشخصی دارد؟
شاید این سؤال کمی خنده‌دار به نظر برسد ولی آیا تاکنون تعریف مشخص و کاملی از کتاب ارائه شده است؟ یکی از تعاریف معتبری که برای کتاب ارائه شده‌است، مربوط به سازمان یونسکو میشود: «کتاب نوعی اثر چاپی صحافی شده است که بیشتر از 49 صفحه داشته باشد و مانند نشریات، تحت یک عنوان ثابت، به‌صورت دوره‌ای منتشر نشود». تعریف دیگری نیز کتاب را «مجموعه‌ای از لوح‌های چوبی یا عاجی یا مجموعه‌ای از ورق‌های کاغذ، پوست آهو یا ماده‌ای مانند آن، اعم از دست‌نویس یا چاپی که باهم به نخ کشیده یا صحافی شده باشند» معرفی کرده است. درواقع کتاب یک محتوای تولیدشده حول محور هدف نویسنده استT به‌طوری‌که نویسنده با ارائه مطالبی بدون ارجاع به کتاب یا مقاله دیگر، در پایان کتاب به هدف خود برسد.
چرا باید کتاب بخوانیم؟
اگر بخواهیم همه فواید خواندن کتاب را بشماریمT باید آن‌ها را در صفحات چندین جلد کتاب بگنجانیم ؛ ولی موارد نام برده شده در این مطلب مهم‌ترین فواید آن هستند:
کتاب‌ها منبع غنی از اطلاعات هستند و با مطالعه عمق دانش و معلومات فرد افزایش می‌یابد.
مطالعه به‌عنوان یک ورزش برای ذهن محسوب میشود و از بیماری آلزایمر و زوال عقل پیشگیری می‌کند.
استرس‌های روزانه با خواندن کتاب کاهش میابد البته گوش دادن به موسیقی و پیاده‌روی به این امر کمک می‌کند.
هنگام کتاب خواندن فرد روی یک چیز تمرکز می‌کند و این کار رفته‌رفته باعث افزایش تمرکز در امور دیگر زندگی نیز میشود.
با مطالعه کتاب‌های متعدد دایره لغات فرد افزایش یافته و کلمات بیشتری یاد می‌گیرد.
تحقیقات نشان داده است کتاب‌خوان‌ها در مقایسه با افرادی که کتاب نمی‌خوانند 20 درصد طول عمر و امید به زندگی بیشتری دارند.
مطالعه کتاب‌های قوی و ساختارمند به‌مرورزمان باعث میشود فرد با قواعد نگارشی بیشتر آشنا شود و در امر نویسندگی مهارت کسب کند.
آشنایی با انواع کتاب چه کمکی به ما می‌کند؟
کتاب یکی از بهترین و ارزشمندترین هدایا برای دوستان است اطلاع از انواع ژانر کتاب به ما این امکان را می‌دهد تا در انتخاب کتاب موردعلاقه شخص موردنظر بهتر عمل کنیم. ژانر کتاب در ساده‌ترین حالت، قالبی را مشخص می‌کند که کتاب در آن قرار می‌گیرد. در طول تاریخ چیدمان قفسه‌ی کتابخانه‌ها بر اساس همین قالب‌ها بوده است و در کتابخانه‌های بزرگ به زیر ژانرها هم توجه میشود.
انواع کتاب بر اساس رده سنی
یکی از موضوعاتی که هنگام انتخاب کتاب باید به آن توجه کرد سن و سال فرد است. کتاب‌هایی که برای کودکان نوشته و منتشر می‌شوند، دارای ویژگی‌های اختصاصی آن رده سنی و متمایز از کتاب‌های مناسب برای بزرگ‌سالان هستند. معمولاً کتاب‌های کودکانه با زبانی ساده‌تر نگارش می‌شوند و بیشتر جنبه آموزشی دارند. در رده سنی کودکان نیز محتوای کتاب‌ها بر اساس سن کودک دسته‌بندی جداگانه‌ای دارد که توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ارائه‌شده است تا کتاب مناسب برای هر کودک با توجه به رده سنی وی انتخاب شود ؛ چراکه کودک در سنین مختلف، الگوهای خاصی را می‌پذیرد.
گروه سنی «الف» (صفر تا 7 سال)
در دوران خردسالی کودک بیشتر با تصاویر ارتباط برقرار می‌کند و قدرت تخیل بالایی دارد اما توانایی درک حوادث پیچیده را ندارد بنابراین برای این رده سنی بیشتر داستان‌ها در قالب تصویر و جملات کوتاه و قابل‌فهم نگاشته می‌شوند.
گروه سنی «ب» (7-9 سال)
دانش‌آموزان دوران دبستان در این رده قرار دارند بنابراین توانایی خواندن و نوشتن داشته و می‌توانند مسائل را تحلیل کنند. کتاب‌های مناسب برای این رده سنی باید مضامین تربیتی و روابط بین انسان‌ها را در بربگیرد.
گروه سنی «ج» (9 تا 12 سال)
کودکان در این دوره دارای درک بالا و تفکر انتزاعی هستند آموزش رفتارهای اخلاق مدار، فعالیت‌های گروهی، رعایت قوانین باید در کتاب‌های این رده سنی گنجانده شود.
گروه سنی «د» (12 تا 15 سال)
آغاز دوران نوجوانی همواره برای هر فردی چالش‌های جسمی و روحی به همراه دارد. کتاب‌هایی که می‌توانند در این دوره در کنار آمدن با این چالش‌ها مفید باشند باید در راستای روحیه کنجکاوی، پرسشگری و تمایل به کسب تجارب جدید در نوجوان باشند.
گروه سنی «ه» (15 تا 18 سال)
در مرحله دوم نوجوانی و گام گذاشتن به سال های اول جوانی، فرد درگیر تنش‌های بسیاری برای یافتن شخصیت خود است و چه الگو و راهنمایی بهتر از یک کتاب خوب و مناسب این دوره.
انواع کتاب بر اساس موضوع
در یک دسته‌بندی جامع کتاب‌ها به سه دسته کتاب‌های مرجع، کتاب‌های غیرمرجع و کتاب‌های نیمه‌مرجع تقسیم‌بندی می‌شوند.
کتاب‌های مرجع
برای دسترسی به اطلاعات خاص در یک زمینه‌ی مشخص، به کتاب‌های مرجع مراجعه میشود. این کتاب‌ها از ابتدا تا انتها خوانده نمی‌شود و معمولاً بر اساس الفبا یا رده‌بندی‌های دیگر فهرست‌بندی شده و خواننده برای به دست آوردن اطلاعات خاصی به آن رجوع می‌کند.
انواع کتاب‌های مرجع | توضیحات |
|---|---|
واژه‌نامه‌های عمومی و تخصصی | در این نوع از مراجع معمولاً معنی واژه، املای صحیح، تلفظ، برابرها و ریشه لغت آمده است. لغت‌نامه دهخدا، فرهنگ‌های معین و عمید از مراجع عمومی معتبر فارسی و دیکشنری‌های وبستر و آکسفورد از واژه‌نامه‌های معتبر عمومی انگلیسی است. |
دائره‌المعارف | دائره‌المعارف‌ها مراجعی هستند که در آن‌ها راجع به هر موضوعی می‌توان مطلبی پیدا کرد. موضوع‌ها در دائره‌المعارف‌ها به ترتیب حروف الفبا درج شده‌اند. از دائره‌المعارف‌های مشهور فارسی می‌توان از دائره‌المعارف مصاحب، دائره‌المعارف بزرگ جهان اسلام و تشیع نام برد. |
فرهنگ‌های شرح‌حال | کتاب‌هایی است که حاوی اطلاعات فشرده‌ای از زندگی افراد و شخصیت‌های برجسته در زمینه‌های گوناگون می‌باشد مانند مشاهیر جهان. |
کتابشناسی | کتابشناسی یا کتاب‌نامه فهرستی از کتاب‌ها در مقطعی از زمان یا درباره موضوعی و یا تلفیقی از این دو می‌باشد. برای پیدا کردن متون مناسب برای مطالعه در هر تحقیق یکی از بهترین راه‌ها مراجعه به کتاب‌نامه اختصاصی در خصوص موضوع تحقیق است. |
اطلس‌ها | اطلس‌ها در برگیرنده اطلاعات دقیق حتی برای کوچک‌ترین واحد جغرافیایی که در سایر منابع به آن‌ها کمتر پرداخته میشود هستند. همچنین ارتباط موضوعات جغرافیایی مختلف با یکدیگر را نشان می‌دهند. |
سالنامه‌ها | آمارهای به‌روز و اطلاعات باارزش مربوط به وضعیت جمعیتی، آموزشی، اقتصادی، اجتماعی، صنعتی و تغییرات آن در سالنامه‌های آماری عمومی و اطلاعات تخصصی و عمیق‌تر در سالنامه‌های آماری اختصاصی در اختیار پژوهشگران قرار دارد. |
چکیده نامه‌ها | چکیده‌نامه‌ها که معمولاً نتایج پژوهش‌ها را در اختیار خوانندگان می‌گذارند یکی از مراجع مهم در هر کتابخانه است چکیده نامه‌ها بر اساس موضوعات علمی و کلیدواژه‌ها و یا عناوین دیگر طبقه‌بندی شده و خلاصه‌ای از نتایج پژوهش‌ها و مقالات و یا پروژه‌ها را به همراه خلاصه‌ای از محتوای آن در اختیار خواننده می‌گذارد مانند چکیده پایان‌نامه‌ها. |
کتاب‌های غیرمرجع
این نوع کتاب‌ها معمولاً مختص به کتاب‌های سرگرم‌کننده هستند مانند کتاب‌های هنری، کتاب‌های انگیزشی، مجموعه اشعار، خاطرات، کتاب‌های داستانی و...
کتاب‌های هنری
یکی از موضوعاتی که در همه اعصار موردتوجه اقشار مختلف مردم قرارگرفته است، موضوع هنر می‌باشد. ازآنجایی‌که آثار هنری تأثیر فوق‌العاده‌ای بر عواطف و احساسات انسان‌ها می‌گذارند، این آثار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. کتاب‌هایی که درزمینه هنر نگاشته می‌شوند دو دسته‌اند: دسته اول کتاب‌هایی هستند که محوریت آموزشی دارند مانند آموزش بازیگری، موسیقی، نقاشی، هنرهای تجسمی و... دسته دوم کتاب‌هایی هستند که درباره خود هنر، جوانب مختلف آن، پیدایش و ماهیت آن اطلاعاتی ارائه می‌دهند.
کتاب‌های انگیزشی
کتاب‌های انگیزشی که بعضاً از آن‌ها با عنوان خودیاری نیز یاد میشود اغلب قالب روان‌شناسانه دارند و برای داشتن زندگی بهتر، شادتر و موفق‌تر راه‌حل‌های عملی ارائه می‌کنند. نویسنده این نوع از کتاب‌ها معمولاً جنبه‌های عادی از زندگی انسان که کمتر به آن‌ها توجه میشود را زیر ذره‌بین قرار می‌دهند و معتقدند تغییر و اصلاح همین رفتارها و کارهای عادی روزمره کلید موفقیت‌های بزرگ در زندگی است.
مجموعه اشعار
شعرا با احساسات لطیف و تیزبینی خود قدرت به نظم کشیدن مطالب را بر مبنای فنون ادبی دارند. مجموعه اشعار هنرمندان و شاعران علی‌الخصوص شعرای نامی ایرانی ازجمله آثار نفیس و ارزشمند شناخته می‌شوند. خواندن مجموعه اشعار تنها جنبه سرگرمی و تلطیف خیال نداشته بلکه فراتر از هر کتاب دیگری موضوعاتی از قبیل هنجارهای اجتماعی، خداشناسی و طریقه سعادت انسان‌ها را در بر دارد.
زندگی‌نامه‌ها
به گفته جرج آر.آر مارتین نویسنده آمریکایی "کسی که کتاب می‌خواند تا قبل از مرگ هزاران زندگی را تجربه می‌کند". زندگی‌نامه‌ها منبع غنی تجربیات، دشواری‌ها، شکست‌ها و موفقیت‌ها و به‌طورکلی فراز و نشیب زندگی بزرگان است. این کتاب‌ها یا به قلم خود فرد نگاشته شده‌است و یا نویسندگان دیگر با مطالعه و تحقیق در سرگذشت انسانی بزرگ و بهره‌گیری از یادداشت‌های شخصی وی اقدام به نوشتن زندگی‌نامه او کرده‌اند. مطالعه این کتاب‌ها دید انسان را نسبت به زندگی باز کرده و او را در برابر چالش‌های پیش رو آماده می‌کند.
مجموعه خاطرات
مجموعه خاطرات روایتگر رویدادها و سرگذشت دوره‌ای از زندگی یک فرد هستند که فرد در صورت تمایل آن‌ها را جمع‌آوری کرده و در قالب یک مجموعه به چاپ می‌رساند. خاطرات رزمندگان در دوران جنگ تحمیلی، خاطرات مهاجران از دشواری‌ها و چالش‌های مهاجرت، خاطرات دوران تحصیل، همگی در زمره مجموعه خاطرات قرار می‌گیرند.
کتاب‌های داستانی
داستان‌سرایی و داستان‌نویسی ریشه در تاریخ بسیار دور بشر دارد. داستان‌ها یا بازآفرینی رویدادهای حقیقی و یا زاییده ذهن و خیال نویسنده هستند. از گذشته داستان‌ها در قالب‌ها و ماجراهای مختلفی نقل‌شده‌اند و ژانرهای متفاوتی را در برمی‌گیرند. بسیاری از افراد داستان را با قصه یکی می‌دانند ولی این پندار خلاف واقعیت می‌باشد. داستان محصول تخیل ذهنی و هنر شخص است و حتی از روی سبک آن می‌توان به نویسنده‌اش پی برد اما قصه درواقع حاصل ذهن جمع است و بازگویی‌های مکرر در طول زمان آن را دستخوش تغییر قرارداده است و خلق آن را نمی‌توان به یک فرد نسبت داد. همان‌طور که ذکر شد کتاب‌های داستانی در ژانرهای مختلف قرار می‌گیرند. البته بسیاری از نویسندگان، ژانرهای مختلف را باهم ترکیب می‌کنند تا توانایی پرداخت بیشتری روی شخصیت‌های کتاب داشته باشند و به‌این‌ترتیب ممکن است یک کتاب تنها در یک ژانر قرار نگیرد.
انواع ژانر کتاب‌های داستانی | توضیحات |
|---|---|
فانتزی (Fantasy) | این ژانر غالباً از افسانه‌ها و سنت‌های شفاهی و فرهنگ مردم الهام گرفته است و آن‌ها را به شکلی اغراق‌آمیزتری توصیف کرده است. |
ماجراجویی (Action and adventure) | این سبک از داستان‌ها با حوادث هیجان‌انگیز و خطرآفرین سروکار دارند و باعث افزایش آدرنالین در خواننده می‌شوند. |
عاشقانه (Romance) | روابط و احساسات لطیف و عاشقانه، وصال و فراق، مشکلات و شکست‌ها در راه عشق در قالب داستان‌های عاشقانه نگاشته می‌شوند. |
ترسناک (Horror) | در این سبک القای حس ترس و فضای وهم‌آور و تهییج خواننده مدنظر نویسنده است. |
مهیج (Thriller) | این سبک معمولاً توصیف یک انسانی معمولی و روزمرگی‌هایش است که به دنبال حوادث و اتفاقات مختلف به قهرمانی تبدیل میشود که با استعدادهای نهفته خود سعی در برطرف کردن مشکلات می‌کند و حس هیجان را در خواننده زنده می‌کند. |
علمی تخیلی (Science fiction) | داستان‌های علمی تخیلی غالباً با مفاهیم خیالی و آینده دور سروکار دارند. مفاهیمی چون علم و فناوری، اکتشافات فضایی، سفر در زمان، جهان‌های موازی و زندگی فرازمینی در آن‌ها دیده میشود. |
کتاب‌های نیمه مرجع
این نوع کتاب نه مرجع است نه غیر مرجع. معمولاً خواننده در حین مطالعه چند بار به بخش‌های مختلف آن مراجعه می‌کند به همین دلیل می‌توان گفت که تقریباً حالت مرجع به خود می‌گیرد مانند کتب درسی.
کتاب‌های درسی
کتاب درسی کتابی است که برای آموزش یک موضوع خاص به مخاطبان مشخص نوشته میشود. یک کتاب درسی یا کتاب آموزشی در هر شاخه‌ای از علم که نگاشته شود درواقع دستورالعملی را در مورد موضوع خاص عنوان می‌کند. کتاب‌های درسی را به درخواست مؤسسات آموزشی تولید می‌کنند. کتاب‌های درسی می‌توانند چاپی و یا به‌صورت الکترونیکی و آنلاین منتشر شوند.
انواع کتاب‌های درسی | توضیحات |
|---|---|
کتاب‌های مدرسه | کتاب‌های آموزشی که در مدارس توسط معلمان آموزش داده می‌شوند و برای دانش‌آموزان سراسر کشور یکسان هستند. در دوره متوسطه برخی از این کتاب‌ها برای دانش‌آموزان هر رشته تحصیلی متفاوت می‌باشند. |
کتاب‌های کمک آموزشی | این کتاب‌ها توسط موسسات و ناشران مختلفی چاپ می‌شوند و هر دانش‌آموزی در هر مقطع تحصیلی می‌تواند برای درک بهتر کتاب آموزشی اصلی و یا حل تمرینات اضافه از این کتاب‌ها استفاده کند. |
کتاب‌های کنکور | کتاب‌های کنکور اغلب شامل تعدادی زیادی سوال تستی آزمون‌های سال‌های مختلف و یا تست‌های تالیفی همراه با جواب تشریحی و توضیحات اضافی برای شرکت کنندگان آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها هستند. |
کتاب‌های دانشگاهی | کتاب های دانشگاهی مجموعه گسترده‌ای از کتاب‌ها را شامل می‌شوند که برای آموزش رشته‌های مختلف علمی به چاپ رسیده‌اند. این کتاب‌ها شامل کتاب‌هایی که توسط نویسندگان خارجی به زبان‌های مختلف نگاشته شده‌اند نیز میشود که وجه تمایز کتاب‌های دانشگاهی با سایر کتاب‌های درسی می‌باشد. |
اهمیت ترجمه کتب دانشگاهی
کتاب‌های درسی و دانشگاهی به‌موجب اهمیت علم و همچنین تعداد بالای محصلین همواره باید ویژگی‌های منحصربه‌فردی داشته باشند. چراکه در صورتی که این کتب آموزش‌های غلط و مفاهیم بی‌ارزشی را در برگیرند، می‌توانند تأثیر منفی در یادگیری و پیشرفت زمینه‌ی درسی بگذارند و باعث گمراهی جویندگان علم شوند. ازآنجاکه اغلب کتب مرجع دانشگاهی به زبان اصلی و لاتین نگاشته شده‌اند، دانشجویان ناچار به ترجمه این کتاب‌ها هستند؛ اما ترجمه چنین کتبی نیازمند مهارت بالا و تسلط کافی بر زبان و تخصص کتاب موردنظر است ؛ بنابراین بیشتر دانشجویان از عهده ترجمه کتب تخصصی دانشگاهی برنمی‌آیند و باید از متخصصان مجرب در این زمینه بهره گیرند تا علاوه بر صرفه‌جویی در وقت، دقیق‌ترین و روان‌ترین متن ترجمه را به دست‌آورند.
بهترین مترجم تخصصی کتب دانشگاهی
شبکه مترجمین اشراق در زمینه‌های مختلف، کار ترجمه و ویراستاری را برای اقشار مختلف جامعه انجام می‌دهد. دانشجویان و اساتید دانشگاهی از پرطرفدارترین مراجعه‌کنندگان به این موسسه هستند. چراکه این موسسه با همکاری مترجمان حرفه‌ای در رشته‌های تخصصی مختلف، بهترین و روان‌ترین ترجمه‌ها را در اختیار جویندگان علم می‌گذارد. کتاب‌های تخصصی دانشگاهی نیز از این قاعده مستثنا نیستند و دانشجویان و اساتید عزیز می‌توانند با مراجعه به شبکه مترجمین اشراق در کوتاه‌ترین زمان، بهترین و سلیس‌ترین ترجمه را برای کتاب‌های تخصصی خود به دست آورند.
تماس با شبکه مترجمین اشراق
تیم پشتیبانی شبکه مترجمین اشراق، آماده پاسخگویی به سوالات شما در همه ساعات شبانه‌روز
آدرس: تبریز، خیابان امام. چهارراه منصور. ساختمان سامان. طبقه ی شش. واحد جنوبی. شبکه مترجمین اشراق.
تلفن: 33343915 - 33343916 - 33345229 - 33342677 - 4107 (پیش‌شماره 041)
ایمیل: trans.eshragh@gmail.com
تبریز، خیابان امام. چهارراه منصور. ساختمان سامان. طبقه ی شش. واحد جنوبی. شبکه مترجمین اشراق.
0414107 داخلی 103 - 09918953354 - official.eshragh@gmail.com
آدرس: میدان انقلاب خیابان انقلاب به سمت ولیعصر بین خیابان دانشگاه فخررازی جنب بانک ملت ساختمان پارسا طبقه 6 واحد604.
تلفن: 66971897 (پیش‌شماره 021)
ایمیل: tehran.eshragh@gmail.com
میدان انقلاب خیابان انقلاب به سمت ولیعصر بین خیابان دانشگاه فخررازی جنب بانک ملت ساختمان پارسا طبقه 6 واحد604.
02166971897 - 09966327226 - tehran.eshragh@gmail.com
