ترجمه به معنای تبدیل یک متن از زبان مبدأ به زبان مقصد است. این فرآیند شامل تفسیر معانی و انتقال مفهوم و اطلاعات متن اصلی به زبان دیگر می‌شود، به طوری که مخاطبان زبان مقصد بتوانند مفهوم و مطلب متن را به درستی درک کنند.
ترجمه نه تنها شامل ترجمه کلمه به کلمه نیست، بلکه باید به مفهوم و ساختار زبان مقصد و فرهنگ و محتوای مورد ترجمه نیز توجه شود. ترجمه در واقع یک فرآیند هنری و علمی است که نیازمند دانش زبانی عمیق و تفهیم درست متن اصلی و توانایی بهره‌گیری از اصول و روش‌های ترجمه است.
ترجمه کتبی و شفاهی دو روش مختلف برای انتقال معنا و اطلاعات از یک زبان به زبان دیگر هستند. هر یک از این دو نوع ترجمه بسته به شرایط، کاربرد مختص خود را دارند. در ادامه ویژگی های منحصر به فرد این دو نوع ترجمه و تفاوت های اساسی آن ها بیان خواهد شد:
مترجم کتبی متون را از یک زبان به زبان دیگر ترجمه می‌کند، به طور کتبی و با استفاده از ابزارهای نوشتاری یا الکترونیکی.
تمرکز اصلی مترجم کتبی بر روی ترجمه متون نوشتاری مانند رمان، مقالات، شعر و ... است.
مترجم کتبی معمولاً وقت و فرصت بیشتری برای تحقیق و اصلاح ترجمه‌ها دارد.
مترجم کتبی معمولاً تنها کار می‌کند و مستندات را به صورت فردی ترجمه می‌کند.
نهایتاً، مترجم کتبی متون نوشتاری را ترجمه می‌کند و نیازی به حضور فعال در جلسات یا رویدادهای زنده ندارد.
مترجم شفاهی نیازمند توانایی فهم سریع و ترجمه روان در زمان واقعی است. او باید بتواند به صورت همزمان مکالمات را ترجمه کند.
مترجم شفاهی همچنین باید توانایی استفاده از اصطلاحات و عبارات مناسب در زبان هدف را داشته باشد.
مترجم شفاهی به صورت زنده و در زمان واقعی متون را از یک زبان به زبان دیگر ترجمه می‌کند.
مترجم شفاهی معمولاً در رویدادهای زنده حضور دارد و باید در شرایط اضطراب آور، آرامش خود را حفظ کند.
تمرکز اصلی مترجم شفاهی بر روی ترجمه صحبت‌ها، نمایشگاه‌ها، کنفرانس‌ها، مذاکرات و سایر رویدادهای زنده است.
هر دو روش ترجمه کتبی و شفاهی ویژگی‌ها و مزایای خود را دارند. ترجمه کتبی منجر به ایجاد نوشتاری دقیق و قابل دسترس می‌شود که می‌توان آن را بررسی و مطالعه کرد. از طرف دیگر، ترجمه شفاهی مناسب برای مواقعی است که نیاز به انتقال سریع و زنده‌ای از اطلاعات و مفاهیم است.
ممکن است تصور کنید این دو شاخه ترجمه عین هم هستند. ولی باید بدانید که در حقیقت ویژگی هایی کاملا متفاوت از هم دارند. بزرگترین تفاوت آن ها این است که مترجم کتبی با زبان نوشتاری سر و کار دارد. در حالی که مترجم شفاهی با زبان محاوره ای در ارتباط است. هر دو نوع ترجمه، بسته به نیاز، موقعیت و شرایط مختلف، اهمیت و کاربردهای خود را دارند. دو تفاوت عمده این دو نوع ترجمه عبارت اند از:
مترجم کتبی متن را از زبان مبدأ به زبان مقصد ترجمه می‌کند. او معمولاً با استفاده از ابزارهای نوشتاری و منابع مرجع متن را تحلیل و ترجمه می‌کند. این نوع ترجمه عموماً برای متون نوشتاری مانند کتب، مقالات، رمان‌ها و متون دیگر استفاده می‌شود. در حالیکه مترجم شفاهی به صورت زنده و در زمان واقعی متون را ترجمه می‌کند. او در جلسات، کنفرانس‌ها، مذاکرات و سایر رویدادهای زنده حضور دارد و به صورت شفاهی مکالمات را ترجمه می‌کند. این نوع ترجمه نیازمند توانایی فهم سریع و ترجمه روان در لحظه است.
مترجم کتبی معمولاً می‌تواند زمان کافی برای تحقیق و ترجمه دقیق متن را داشته باشد. او می‌تواند متن را چندین بار مطالعه کرده و اصلاحات لازم را اعمال کند. این نوع ترجمه نیازمند دقت بالا و تسلط به زبان‌های مبدأ و مقصد است. در حالیکه مترجم شفاهی در زمان واقعی و به صورت همزمان مکالمات را ترجمه می‌کند. او باید توانایی فهم سریع مکالمات را داشته باشد و به صورت همزمان آنها را به زبان مقصد ترجمه کند. این نوع ترجمه نیازمند تسلط بر زبان‌های مبدأ و مقصد و توانایی انتقال معنا و اصطلاحات درست است.
پیش نیازها و مهارت‌های مورد نیاز برای ورود به هر شغلی، بسته به نوع شغل و صنعت مربوطه متفاوت است. برای تبدیل شدن به یک مترجم (چه کتبی و چه شفاهی) حرفه‌ای، برخی از پیش نیازهای مهم و مفید عبارت اند از:
ترجمه یک هنر است که نیازمند مهارت‌های خاصی است. باید قادر باشید مفهوم و ایده‌های متن اصلی را به درستی و به شیوه‌ای قابل فهم در زبان مقصد منتقل کنید. مهارت‌های ترجمه شامل تفسیر، انتقال احساسات، رعایت ساختار زبانی و فرهنگی، استفاده از اصول ترجمه و وفاداری به متن اصلی می‌شود.
با توسعه فناوری، ابزارهای ترجمه مانند نرم‌افزارها و فنون مختلفی برای ترجمه متون به کار گرفته می‌شوند. برخی از این ابزارها شامل چت جی پی تی، کتابخانه‌های ترجمه و نرم‌افزارهای متن‌باز هستند. برای تبدیل شدن به یک مترجم حرفه‌ای، نیازمند آشنایی و تسلط به این ابزارها هستید.
شما باید دارای آشنایی و تسلط عمیق به زبان مبدأ (زبانی که متن اصلی به آن نوشته شده است) و زبان مقصد (زبانی که متن به آن ترجمه می‌شود) باشید. شناخت گرامر، واژگان، ساختار جمله ها و عبارات در هر دو زبان بسیار مهم است.
برای ترجمه متون تخصصی در حوزه‌های مختلف مانند پزشکی، حقوق، فنی و غیره، نیازمند دانش موضوعی عمیق در آن حوزه هستید. درک صحیح اصطلاحات و مفاهیم تخصصی در هر زبان از اهمیت بالایی برخوردار است.
درک درست از فرهنگ و روش‌های ارتباطی متن اصلی و زبان مقصد بسیار مهم است. باید به فرهنگ، عادات، سنت‌ها و تفاوت‌های فرهنگی بین دو زبان آشنا باشید تا بتوانید متن را ضمن درک کامل، انتقال دهید.
اگر ملزومات مورد نیاز برای مترجمی را فراهم کردید، می توانید شروع به دریافت پروژه ترجمه کنید. درست مثل تدریس زبان انگلیسی و یا هر کار دیگری، پروسه کار می تواند طولانی باشد. ولی برای مؤسسات ضروری است که متقاضیان شغل مترجمی را از فیلترهای مختلفی رد کنند تا بتوانند کیفیت بالای خدمات ترجمه خود را تضمین کنند.
اگر به فکر فریلنسر بودن هستید، وب سایت های متعددی وجود دارند که می توانید در آنها به عنوان مترجم فریلنس تقاضای کار کنید. پیدا کردن شغلی با درآمد بالا کمی زمان بر خواهد بود. ابتدا باید در سایت های مربوطه ثبت نام کرده و پروفایل خود را به دقت تکمیل کنید. چون شما از طریق این وب سایت ها می توانید پروژه های ترجمه پیدا کنید و برای انجام آن ها قیمت پیشنهاد دهید.
ولی اگر به دنبال فریلنسینگ نیستید، باید به دنبال یک شغل مترجمی کتبی یا شفاهی اداری و حضوری، درست مثل سایر شغل ها باشید. فرصت های شغلی موجود در منطقه اطراف خود را بگردید. سپس از بین آن ها به دنبال پردرآمدترین باشید.
شغل مترجمی در حوزه‌های مختلف و با درآمدهای متفاوتی قابل انجام است. در زیر چند شاخه اصلی مترجمی و نمونه‌هایی از درآمدهای آن آورده شده است:
شامل ترجمه متون حقوقی مانند قوانین، مجامعه‌نامه‌ها، تشریعات و ابلاغیات است. درآمد در این حوزه معمولاً بالاست، زیرا نیاز به دقت و دانش حقوقی خاصی دارد.
شامل ترجمه متون عمومی مانند مقالات، رمان‌ها، داستان‌ها و شعر از یک زبان به زبان دیگر است. درآمد در این حوزه ممکن است متغیر باشد و به عواملی مانند تخصص در زمینه‌های خاص، سابقه کار و پروژه های ترجمه بستگی داشته باشد.
برخی از مدارک رسمی مانند شناسنامه، سند ازدواج، گواهی‌نامه رانندگی، کارت بازرگانی و مدارکی مانند فرم‌های ویزا، گذرنامه، مدارک تحصیلی و سایر مدارک مربوط به مهاجرت، برای استفاده در کشورهای دیگر نیازمند ترجمه رسمی هستند. این نوع ترجمه معمولاً توسط مترجمان حرفه‌ای و مجرب انجام می‌شود و نیازمند دقت و صحت بالاست. در ترجمه رسمی مُهر مترجم ضروری است.
شامل ترجمه متون مربوط به حوزه تجارت، اقتصاد و مالیات است. مثال‌هایی از این نوع ترجمه شامل ترجمه گزارشات مالی، قراردادها، متون تجاری و مقالات تخصصی در حوزه اقتصاد است. درآمد در این حوزه نسبت به ترجمه عمومی بالاتر است.
شامل ترجمه مقالات علمی، کتب تخصصی، دستورالعمل‌هاو متون فنی است. درآمد در این حوزه نیز ممکن است بسته به تخصص و میزان پیچیدگی متن ترجمه شده متغیر باشد.
لطفاً توجه داشته باشید که درآمد در هر یک از این شاخه‌ها به عوامل مختلفی مانند سطح تخصص، ساعت کاری، محل کار و نوع ترجمه مربوطه بستگی دارد. همچنین، تجربه و شبکه مشتریان نیز می‌توانند تأثیر چشمگیری بر درآمد شغل مترجمی داشته باشند.
قبل از اینکه پردرآمدترین شغل مترجمی را بیابید، باید بدانید که چگونه میتوانید مسیر را برای کسب درآمد از طریق ترجمه هموار کنید. برای اینکه مترجم شوید، همانطور که گفتیم باید پیش نیازهای ورود به این عرصه را داشته باشید. البته گفتنی است که با اینکه هر کدام از این شاخه های ترجمه ممکن است ملزومات متفاوتی داشته باشند، ولی همگی نیازمند آموزش و نوعی مستندات علمی هستند تا نشان دهند شما پیش زمینه ای در حوزه ی مطالعات زبان شناسی دارید.
درآمد مترجمان بسته به نوع تخصص و تجربه‌ی شخص، زمینه‌ی ترجمه که در آن فعالیت می‌کنند، میزان تقاضا برای خدمات ترجمه و مکان جغرافیایی که در آن فعالیت می‌کنند، متفاوت است. همچنین، روش همکاری با مشتریان (مستقیم یا از طریق شرکت‌ها و سازمان‌ها) نیز می‌تواند تأثیرگذار باشد. در زیر، رتبه بندی میزان متوسط درآمد برای شاخه های مختلف مترجمی را می توانید مطالعه کنید:
این شغل نه تنها بیشترین درآمد را دارد، در عین حال سخت ترین نوع ترجمه شفاهی نیز می باشد. پروسه ترجمه همزمان نسبتا پیچیده است. مترجم شفاهی در این حرفه باید بتواند به طور همزمان به مخاطب خود گوش دهد، گفته های او را ترجمه کند و نتیجه را در زبان مقصد بیان کند.
بیشترین درآمد مترجمین کتبی، متعلق به مترجمین متون ادبی است که با ترجمه انواع مختلفی از ادبیات مثل شعر، مقاله و کتاب هایی طویل به زبان های مختلف سر و کار دارند تا مردم نقاط مختلف جهان از آثار ادبی یکدیگر لذت ببرند. مترجم ادبی ممکن است زمان زیادی را صرف ترجمه تنها بخشی از یک اثر کند تا مطمئن شود متن در زبان مقصد به راحتی خوانده و درک می شود و در عین حال حس نویسنده اصلی به مخاطب نهایی منتقل می شود.
دومین مترجم کتبی با درآمد بالا، مترجم های بومی سازی هستند. این نوع از ترجمه تا حدودی نوین است و با توجه به رشد تکنولوژی بوجود آمده است. مترجم بومی سازی، یک نرم افزار را به گونه ای ترجمه می کند که به راحتی در سایر زبان ها قابل استفاده باشد.
این مترجمان در جایگاه چهارم قرار دارند. این افراد نه تنها باید به زبان مورد ترجمه مسلط باشند، بلکه باید با توجه به حساسیتی که در این حوزه وجود دارد، با ترمینولوژی پزشکی نیز آشنا باشند. در غیر این صورت ترجمه های آن ها مفهوم متن را به درستی به زبان مقصد منتقل نخواهد کرد.
پنجمین رتبه متعلق به مترجمان رسمی می باشد. مترجم رسمی معمولا در سیستم های قضایی به ترجمه اسناد و مدارک رسمی به زبان های دیگر می پردازد. مترجمان رسمی باید علاوه بر ترمینولوژی حقوقی و قضایی، باید در سیستم قانونیِ هر دو زبان مبدأ و مقصد نیز تسلط داشته باشند.
با اینکه تنوع زیادی در شغل مترجمی وجود دارد، مشاهده کردید که برای اشتغال در زمینه ی ترجمه کتبی یا شفاهی، نیازمند مجموعه ای از توانایی های متنوع هستید و برای کسب حداکثر درآمد باید بیشتر و حرفه ای تر کار کنید.
شبکه مترجمین اشراق از مترجمان حرفه ای و با تجربه دعوت به همکاری می نماید. مترجمان گرامی می توانند با ایجاد پنل کاربری شخصی در سایت مترجمین اشراق خدمات ترجمه ارائه دهند. البته گفتنی است که مترجمان بایستی دو مرحله آزمون ویژه را با کسب امتیاز کافی پشت سر بگذارند.
مشتریان گرامی می توانند از طریق لینک های زیر به راحتی به صفحه ثبت سفارش منتقل شوند:
تمام خدمات در شبکه مترجمین اشراق، از جمله خدمات ترجمه، خدمات ویراستاری، خدمات تولید محتوا و گویندگی، در سطوح مختلفی قابل انجام هستند که مشتریان عزیز می توانند با توجه کاربرد، بودجه و کیفیتی که مدنظر دارند، یکی از این سطوح را انتخاب نمایند.
