همه چیز درباره دوبله فیلم و سریال

گاهی پیش می‌آید که در محتوای دیالوگ یک فیلم یا سریال از الفاظ و کلماتی استفاده شده باشد که مناسب یک فرهنگ و جامعه نباشد و ازاین‌رو با کمک دوبلاژ می‌توان آن بخش از دیالوگ را تغییر داد و متن دیگری جایگزین آن کرد.

در مواردی ممکن است که بازیگر یک فیلم یا سریال با وجود چهره جذاب و بازی بسیار خوبی که دارد، از صدای رسا و مناسبی برخوردار نباشد. در اینجا نیز هنر دوبله می‌تواند بر این مشکل فائق بیاید و با جایگزین کردن صدای فرد دیگری که مناسب برای آن نقش است، باعث جذاب‌تر شدن نقش ایفا شده گردد.

از کاربردهای دیگر دوبله بهبود زمان‌بندی صوت با فایل تصویری است که معمولاً توسط افراد خبره در حوزه تدوین صورت می‌گیرد. به این صورت که با تنظیم بازه زمانی پخش فیلم و صدای دوبله‌شده بر روی آن، باعث تولید یک اثر هنری نفیس و با ارزش شود.

رنگ صدا : برخی صداها دارای آوای دل‌نشینی هستند که به هنگام صحبت کردن همه را به خود جذب می‌کنند. رنگ صدا در امر دوبله اهمیت زیادی دارد. اگر صدای دوبلور دل‌نشین نباشد و نتواند حس خوب را انتقال دهد، برای مخاطب خسته‌کننده خواهد بود.

حجم صدا : از دیگر ویژگی‌هایی که یک دوبلور صدا باید داشته باشد، صدای رسا و گویاست. حجم صدای یک دوبلور باید به‌گونه‌ای باشد که مخاطب بتواند به‌راحتی صدای او را بشنود.

وسعت صدا : یک دوبلور خوب و حرفه‌ای بایستی توانایی ادای صحیح کلمات و آواها را داشته باشد. این موضوع بخصوص در موسیقی بسیار اهمیت دارد که در آن خواننده بایستی فواصل صحیح موسیقی را بداند و رعایت کند.

هماهنگی صوت و احساسات : علاوه بر مواردی که در خصوص صدای دوبلور ذکر شد، هماهنگی صوت با احساسات نیز از موارد مهم بعدی است که از اهمیت زیادی برخوردار است. روخوانی از روی یک متن کار ساده‌ای است که هرکسی می‌تواند آن را انجام دهد. اما اینکه بتوان هم‌زمان با کار دوبله، احساسات شخصیت فیلم را هم چاشنی کار کرد، کار هرکسی نیست. مثلاً وقتی بازیگر فیلم در حال گریه کردن یا داد زدن است، دوبلور نیز باید همان احساس و رفتار بازیگر را انجام دهد تا بتواند حس نقش را انتقال دهد. دوبله‌ای که نتواند احساسات و لحن بازیگر را به مخاطب منتقل کند، جزء ضعیف‌ترین دوبله‌ها به شمار می‌آید.

خستگی‌ناپذیری سیستم آوایی : کار دوبله و صداگذاری در کنار جذاب و هیجان انگیز بودنش، کار سخت و خسته‌کننده‌ای است. تصور کنید که دوبلور یا گوینده ساعت‌ها در اتاق استودیو نشسته و مدام دیالوگ‌ها را پشت‌سر‌هم می‌خواند. اگر دوبلور دارای سیستم آوایی ضعیفی باشد، مطمئناً بعد از چند ساعت خسته می‌شود و قادر به ادامه دوبله نخواهد بود. ازاین‌رو بسیاری از دوبلورها بر روی سیستم آوایی خود کار می‌کنند و با شیوه‌های بخصوصی آن را تقویت می‌کنند تا در پروژه‌های طولانی‌مدت دوبله بتوانند به بهترین نحو ممکن و در زمان مقرر کار را به اتمام برسانند.

آمادگی کافی در زمینه تیپ‌سازی : یکی از ویژگی‌های یک گوینده، صداگذار و دوبلور خوب این است که بتواند تیپ صدای خود را تغییر دهد و به‌اصطلاح صداسازی کند. برخی افراد دارای قابلیت‌های صدایی خاصی هستند که می‌توانند به‌راحتی تیپ‌سازی کنند و به‌جای شخصیت‌های مختلف به‌خصوص در انیمیشن صحبت کنند. هر دوبلوری که قابلیت تیپ‌سازی در صدای خود را داشته باشد، بی‌شک از ماندگارهای حوزه دوبله خواهد بود. تورج نصر، منوچهر اسماعیلی، سعید مقدم منش، منوچهر والی زاده و ... از صداهای ماندگار در عرصه دوبله در ایران هستند.