با چاپ کتاب، می توان تخصص خود را در زمینه های تحصیلی و کاری به اثبات رساند و با این کار بستر مناسبی برای پیشرفت شغلی و ارتقای علمی خود ایجاد کرد. اما نگارش کتاب کاری بسیار وقت گیر و تخصصی است و هر دانش آموخته ای قادر به نگارش کتاب نیست.
همه ما می دانیم چاپ کتاب مرتبط با رشته تحصیلی یکی از بهترین راه های دریافت امتیازات پژوهشی است که شامل ۲ نمره باقیمانده پایان نامه دانشگاه آزاد و ۴ امتیاز در مصاحبه دوره دکتری و مصاحبه های دولتی و خصوصی و ارتقای شغلی و همچنین ورود به بنیاد نخبگان و رتبه علمی بالا در جامعه می باشد.
در این شرایط، یکی از سریع ترین راه های رسیدن به اهداف پژوهشی، تبدیل پایان نامه به کتاب و چاپ آن در تیراژ دلخواه است که با این کار می توان به سادگی و در فرصت بسیار کم بدون نیاز به هیچگونه تحقیقات و پژوهشی یک کتاب در اختیار داشته و نوشته های خود را در کتابخانه ملی ثبت و ضبط کرد.
یکی از اصلی ترین دغدغه های دانشجویان، اساتید و به طور کلی کسانی که می خواهند فرصت های شغلی جدید داشته باشند، این است که رزومه تحصیلی و شغلی خود را تا حد امکان قوی و پر بار کنند. بی تردید یکی از بهترین راه هایی که باعث تقویت رزومه می شود چاپ کتاب است. چاپ کتاب، ترجمه پایان نامه و تبدیل آن کتاب از جمله امتیازات مهم در رزومه تحصیلی هر فرد می باشد. از نظر بسیاری از متقاضیان این کار، انجام آن کمی سخت و گنگ به نظر می رسد، مخصوصا برای افرادی که می خواهند برای اولین بار اقدام به چاپ کتاب خود کنند. معمولا، معتبرترین کار پژوهشی که هر دانشجو در طول دوره تحصیلی خود انجام می دهد، ارائه پایان نامه است و نگارش پایان نامه و دفاع از آن، نشان دهنده تخصص دانش آموخته در رشته ای است که سال ها در آن تحصیل کرده است.
دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری چند سال از دوران تحصیل خود را صرف کار کردن و تحقیق روی موضوع پایان نامه خود کرده و دستاوردهای علمی و پژوهشی خود را در قالب پایان نامه عرضه می کنند. با این حال فعالیت های دانشجویان به نوشتن پایان نامه محدود نشده و این افراد می توانند با تبدیل پایان نامه به کتاب از نتیجه تلاش های خود بیشترین استفاده را برده و آن را در دسترس علاقمندان به موضوعات علمی رشته تخصصی خود قرار دهند.
تبدیل پایان نامه به کتاب در کنار انتشار مقاله های علمی استخراج شده از پایان نامه، برای بسیاری از دانشجویان تحصیلات تکمیلی اهمیت زیادی داشته است. کتابها مزیت اجتماعی دارند و هر کتاب میتواند در جامعه شمار کثیری از افراد جامعه را تحت پوشش قرار دهد. کتابها برای جامعه بسیار مفید هستند و اهمیت زیادی دارند، البته علاوه بر جامعه کتابها امتیازات بیشماری برای نویسنده نیز دارند که نویسنده از طریق این امتیازات میتواند در مصاحبه های دولتی و خصوصی شرکت کند. در ادامه مهمترین مزایای تبدیل پایان نامه به کتاب را بر شمرده ایم:
داوطلبان آزمون دکتری که سابقه تالیف و چاپ کتاب های علمی مرتبط با رشته تحصیلی خود را داشته باشند، می توانند تا 4 امتیاز را در جلسه مصاحبه دکتری کسب نمایند. علاوه بر آن سوابق علمی و پژوهشی دانشجویانی که پایان نامه خود را به کتاب تبدیل کرده اند، به دلیل گذشتن از فیلترهای کسب مجوز چاپ و نشر کتاب از نظر داوران مصاحبه دکتری اعتبار زیادی دارد.
استخراج مقاله از پایان نامه، ترجمه متن آن به زبان انگلیسی، انتظار برای پذیرفته شدن مقاله در مجلات علمی و در نهایت منتشر شدن آن می تواند ماه ها تا یک سال طول بکشد. در حالی که تبدیل پایان نامه به کتاب نیاز به صرف زمان و هزینه کمتری نسبت به انتشار مقاله در بعضی مجلات داخلی و بین المللی دارد.
پایان نامه های ارشد و دکتری به طور معمول فقط از طریق کتابخانه دانشگاه های مربوطه برای افراد علاقمند قابل دسترس است، با این وجود تبدیل پایان نامه به کتاب و انتشار از طریق موسسات انتشاراتی به دسترسی آسانتر عموم مردم به مطالب علمی کمک می کند.
افرادی که سابقه تالیف و چاپ کتاب را در رزومه خود دارند، شانس زیادی را در به دست آوردن موقعیت های شغلی بهتر خواهند داشت. تبدیل پایان نامه به کتاب فرصت مناسبی را برای تقویت رزومه افراد علاقمند به استخدام هیئت علمی و سایر ارگان ها ایجاد می کند. همچنین افرادی که مراحل تالیف یک کتاب علمی را از آغاز تا پایان پشت سر گذرانده اند، می توانند از تجربه های خود در موقعیت های شغلی گوناگونی مثل کار در پژوهشکده ها و انتشارات کتب علمی استفاده نمایند.
مراحل تبدیل پایان نامه به کتاب بسیار پیچیده و تخصصی است. چراکه این فرایند نیاز به ویراستاری علمی و گرامری، صفحه آرایی، طراحی جلد، چاپ و صحافی و عرضه و انتخاب نام مناسب هم راستا با پایان نامه دارد.
معمولا این مراحل با مشکل خاصی همراه نیست؛ چون پایان نامه تایپ شده است، به جز در مواردی که حجم پایان نامه بسیار کم است که در این موارد معمولا نویسنده با کمک گرفتن از ناشر یا… با راهکارهایی اقدام به افزایش تعداد صفحات کتاب، تا رسیدن به حداقل های استاندارد می کند.
علاوه بر آماده سازی پایان نامه در ورد، صفحه آرایی کتاب که به طور کلی انتخاب درست و متناسب فونت، اندازه کلمات، فاصله خط ها از همدیگر و از حاشیه ها، جاگذاری درست و اصولی اشکال، تصاویر و نمودارها می باشد ،می تواند در تاثیرگذاری کتاب بسیار کاربردی باشد.
علاوه بر موارد گفته شده برای چاپ کتاب باید یک سری مجوزهای لازم نیز دریافت شود که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم:
شماره استاندارد بین المللی کتاب که به اختصار “شابک” گفته می شود، از سال ۱۳۷۲ در ایران به کار گرفته شده است که “موسسه خانه کتاب” نمايندگي اين نظام را بر عهده گرفت. هم اکنون شابک یا (ISBN)یک کد ۱۳ رقمی است که در قسمت شناسنامه و فیپای کتاب و پشت جلد کتاب به صورت بارکد نوشته میشود و کاربردهای متفاوتی دارد. مثلا داشتن شابک برای شناسنامه دار شدن کتاب و اخذ فیپا ضروری است.
طراحی جلد برای دوستانی که جدا از گرفتن نمره یا امتیاز آزمون مصاحبه دکتری، علاقمند به عرضه کتاب خود در بازار فروش فیزیکی کتاب می باشند، یکی از مهمترین مراحل فرایند چاپ کتاب است که قطعا در عرضه موفق اقتصادی کتاب، نقش کلیدی خواهد داشت. طراحی روی جلد علاوه بر زیبایی و افزایش جذابیت بصری کتاب سبب شناخته شدن کتاب در جامعه و فروش بیشتر آن در بازار و کسب سود برای شما خواهد شد.
فیپا مخفف «فهرست نویسی پیش از انتشار» است که اصطلاحا به تهیه اطلاعات کتاب شناختی قبل از چاپ شامل جزئیات مربوط به یک اثر مثل نویسنده، عنوان، ناشر، تعداد جلدها، پیوست ها، بها، تصویرپرداز و… که برای شناسایی و بازیابی یک کتاب لازم است و بر مبنای ضوابط و استانداردهای بینالمللی می باشد گفته می شود. در مهر ۱۳۷۷ “کتابخانه ملی” با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اجرای این طرح را به طور رسمی در ایران آغاز شده است و هم اکنون اداره كل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و كتابخانه ملی مسئول مستقیم صدور فیپا به درخواست ناشران و صرفا به صورت الکترونیک در کشور می باشد.
قابل ذکر است که شابک و فیپا، دقیقا در حکم سند مالکیت برای یک ملک می باشند. یعنی وقتی اطلاعات فیپا و شابک قانونی بر روی کتاب درج شده باشد، همه حقوق مادی و معنوی کتاب برای همیشه برای نویسنده حفظ خواهد شد.
بعد از مراحل ذکر شده، جهت اخذ کارت یا مجوز کتاب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدام کرده و کلیه فرآیند مربوط به چاپ کتابتان را اعتبار بخشیده و کاملاً قانونی نمایید.
پس از اخذ تمامی مجوزها شما میبایست به ناشر مراجعه نموده و جهت چاپ کتاب، صحافی کتابتان و هزینه های مرتبط با آن توافق های لازم را انجام دهید.
برای عرضه بهتر و بیشتر دیده شدن کتاب خود، چاپ کتاب خود را حتماً به ناشری معتبر و متخصص در حوزه موضوع پایاننامه خود بسپارید. بدین ترتیب میتوانید به صورت کاملاً حرفه ای کتاب خود را به بازار عرضه کرده و بدین طریق علاوه بر کسب مزایای نامبرده، کتابتان فروش خوبی داشته و شما به آسانی بتوانید کسب درآمد نمایید.
همه این موارد مانند هر زمینه تخصصی به کارشناس کاربلد و آشنا به فن و قوانین چاپ کتاب نیاز دارد تا در سریع ترین زمان ممکن بهترین نتیجه برای متقاضی حاصل شود که برای این منظور باید نکات مهمی رعایت شوند. این نکات عبارتند از:
به هیچ وجه عنوان کتاب را عینا شبیه به عنوان پایان نامه تعیین نکنید.
همه جمله هایی که به “رساله” یا “پایان نامه” ختم می شوند باید به کلمه “کتاب” تغییر یابند.
همه سر فصل های اصلی و حتی فرعی باید به شکلی تغییر یابند که آن را از یک پایان نامه متمایز کنند.
حرفه ای تر این است که در ابتدا و در بخش پیش گفتار نوشته شود، این کتاب بر گرفته از پایان نامه است.
بهتر این است که در فهرست منابع آخر کتاب، پایان نامه خود را هم اضافه کنید و در برخی از صفحات کتاب به پایان نامه خودتان هم استناد کنید.
بسیار جذاب خواهد بود که برخی اطلاعات و دستاوردهای مربوط به موضوع پایان نامه به آن اضافه شوند، با این کار هم کتاب را بروز کرده اید و هم از مشابه شدن کامل کتاب با پایان نامه جلوگیری کرده اید.
سخن پایانی اینکه، پایان نامه معمولا اثری است که تا همیشه در ذهن یک دانشجو و فارغ التحصیل ماندگار خواهد بود. برای اینکه بتوانیم پایان نامه را به صورت عینی و واقعی هم ماندگار و ثبت کنیم می توانیم آن را به کتاب تبدیل کرده و به صورت واقعی اثری ماندگار از خود داشته باشیم.