فرآیند ترجمه متون دانشگاهی و 5 مرحله اساسی آن

انتشار 18 شهریور 1399
مطالعه 5 دقیقه

گاهی اوقات دانشجویان و اساتید دانشگاهی برای ارتقای رتبه و یا دفاع در پایان نامه نیاز به ترجمه متون و یا مقالات دانشگاهی دارند. نحوه ترجمه تاحد زیادی وابسته به سلیقه و شیوه کاری هر مترجم است. اما باید بدانید که اصولی کلی هم در این زمینه وجود دارد که در چارچوب آن هر مترجم، انتخاب‌های شخصی خود را پیاده‌سازی می‌کند.

فرآیند ترجمه متون دانشگاهی و 5 مرحله اساسی آن

مترجم

ترجمه در لغت به معنی برگرداندن کلمه ای از زبان مبدا به زبان مقصد می باشد و جهت تحقق این فرآیند اولین گام آشنایی با زبان مبدا و مقصد می باشد. ترجمه به دو شکل ترجمه عمومی و ترجمه تخصصی انجام می گیرد. در ترجمه عمومی حساسیت در دقت و نحوه ترجمه بسیار بالا نمی باشد اما اهمیت موضوع زمانی افزایش می یابد که می خواهیم ترجمه تخصصی انجام دهیم. ترجمه تخصصی بیشتر برای پایگاه ها و ژورنال های معتبر علمی و یا دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی کاربرد دارد. بنابراین در ابتدا به شرح ویژگی های یک ترجمه خوب و سپس به ویژگی های مترجم متخصص می پردازیم.

ویژگی های یک ترجمه خوب

یک ترجمه خوب باید از دو ویژگی برخوردار باشد:

  • باید دارای دقت / صحت (accuracy) باشد، یعنی ترجمه باید دقیق باشد و دقیقاً همان معنا، مفهوم، سبک و لحنی را داشته باشد که متن اصلی دارد و از نزدیک‌ترین معادل در زبان مترجم برای مطلب مورد ترجمه با حفظ مشخصات متن اصلی تا آنجا که ظرفیت زبان اول ایجاب کند و عجیب و دور از ذهن ننماید استفاده شده باشد.

  • باید از سلاست و روانی (fluency) برخوردار باشد؛ یعنی باید روان و طبیعی باشد و به اصطلاح جملات آن مصنوعی و ترجمه‌گون نباشد. به عبارت دیگر زمانی که یک گویشور زبان مقصد آن ترجمه را می‌خواند آن را به عنوان یک نوشته طبیعی در آن زبان قبول داشته باشد.

یک مترجم متخصص چه ویژگی هایی دارد؟

یک مترجم متخصص باید ویژگی هایی داشته باشد که در ادامه به این ویژگی ها می پردازیم:

  • مسلط به زبان مبدا و زبان مقصد باشد.

  • آگاهی کامل و وسیع در لغات و اصطلاحات علمی و عامیانه زبان مبدا و مقصد داشته باشد.

  • مسلط به موضوع مقاله و یا متن ارائه شده باشد.

  • مسلط به شیوه نگارش مقالات و متون علمی و باید ها و نباید های نگارشی باشد.

  • از ترجمه لفظ به لفظ که هم به مفهوم متن اصلی و هم به زیبایی آن لطمه وارد می‌کند، بپرهیزد.

  • شکل‌های گفتاری رایج و متداول در دو زبان را بشناسد و به کار گیرد.

  • از طریق انتخاب و ترتیب مناسب کلمات، تأثیری همه جانبه و لحنی مناسب متن اصلی به ترجمه ببخشد.

مراحل ترجمه متون دانشگاهی

ترجمه متون دانشگاهی نیز یکی از انواع ترجمه تخصصی می باشد که نیاز به دقت و توجه کافی دارد، چرا که هرگونه خطا در ترجمه متون دانشگاهی می تواند منجر به خطا در رساندن پیام و مفهوم موضوع و همچنین در ایجاد مغایرت در محتوای متن زبان مبدا و زبان مقصد شود.

برای انجام ترجمه متون دانشگاهی با کیفیت و مناسب 5 گام اساسی و مهم وجود دارد که هر مترجم متخصص و مجربی باید به آن ها عمل کند.

محتوای متن را قبل از ترجمه یکبار بخوانید

در این بررسی متن را از نظر حوزه رشته ای شناسایی کرده و سپس مشخص می کنیم که طول محتوا و نوع و سبک نگارش متن به چه شیوه ای انجام گرفته است؛ از تعداد کلمات تخصصی آگاهی پیدا کرده و بر همین اساس و نگاه اجمالی می توانیم تصمیم بگیریم که آیا توان ترجمه متن تخصصی را داریم یا خیر؟ و یا از چه منابع و لغت نامه هایی می توانیم برای ترجمه با کیفیت بهره مند شویم.

قدم به قدم پیش روید

برای ترجمه بهتر و اصولی سعی کنید هر پاراگراف را به صورت جداگانه ترجمه کنید، به این صورت که جمله ای را ترجمه و پس از پایان آن شروع به ترجمه کنید و سعی نکنید که در همان ابتدا پاراگراف ها را به هم ارتباط دهید.

ترجمه را با متن اصلی تطبیق دهید

پس از اتمام ترجمه، پاراگراف ها و جملات ترجمه شده را به دقت بررسی کنید و سپس با موضوع و متن اصلی تطبیق دهید، دقت کنید که جمله یا پاراگرافی را در فرآیند ترجمه فراموش نکرده باشید.

در مسیر ترجمه، کمی استراحت کنید

در این مرحله برای اینکه بتوانید ایرادات و اشکالات ترجمه را بهتر شناسایی و ترفیع کنید، بهتر است اندکی فاصله در ترجمه ایجاد کنید. زیرا اگر بخواهید بدون مکث متن را ترجمه و به پایان برسانید به علت اینکه تمام تمرکزتان در اتمام ترجمه می باشد، نمی توانید دقت لازم را در یافتن ایرادات متن داشته باشید، پس از مکث کوتاه بار دیگر متن ترجمه شده را با محتوای متن اصلی تطبیق دهید.

متن را ویرایش و ایرادات آن را رفع نمائید

به طور قطع در انجام فرآیند ترجمه با ایرادات نگارشی، تایپی و املایی مواجه خواهیم شد. بنابراین دقت داشته باشید که متن ترجمه شده بدون غلط املایی و تایپی باشد و در نوشتن متن نیز حتما قبل از نوشتن، اصول و قواعد دانشگاه مورد نظر را از سایت دانشگاه دانلود کنید تا دقیقا مطابق با آن متن را تایپ کنید. توجه داشته باشید که تمام منابع را عینا ذکر کنید تا به این ترتیب سندیت موضوع کاملا حفظ شود.

خوب ترجمه کردن امری است که مستلزم تمرین و ممارست است و لازم است چندین بار ترجمه کنید و فضایی باشد تا بتوانید نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنید و دوباره یک کار جدید ترجمه کنید. جهت سهولت در ترجمه و همچنین به منظور صرفه جویی در زمان می توانید ترجمه خود را به یکی از موسسات معتبر ترجمه بسپارید تا در دقت و کیفیت ترجمه خود اطمینان خاطر بیشتری داشته باشید.

شبکه مترجمین اشراق

ترجمه تخصصی متون دانشگاهی و علمی در شبکه مترجمین اشراق

شبکه مترجمین اشراق از موسسات معتبری است که خدمات تخصصی ترجمه دانشگاهی و علمی را با همراهی مترجمان تخصصی هم‌رشته ارائه می‌کند. همچنین از معتبرترین مراکز ترجمه ایران است که سال‌هاست به ارائه خدمات ترجمه باکیفیت مشهور است. اگر استاد یا محقق یا دانشجو هستید و به ترجمه متن به شکل تخصصی نیاز دارید؛ در این راستا شبکه مترجمن اشراق با دارا بودن کادر مجرب و حرفه‌ای در زمینهٔ ترجمه، خدمات ویژه‌ای جهت رفاه حال مشتریان ارائه می‌دهد. تمامی سفارش‌ها در این موسسه از جمله ترجمه تخصصی متون دانشگاهی شامل گارانتی ترجمه می‌باشند و در صورت عدم رضایت مشتری، فایل به مترجم پروژه فرستاده می‌شود تا در کمترین زمان ممکن نسبت به اصلاح ترجمه اقدام نماید. جهت ثبت سفارش ترجمه متون خود می توانید روی لینک زیر کلیک نمایید.

لطفا امتیاز خود را ثبت کنید
1 5
  ارسال به دوستان:

سوالات متداول

1. برای انجام ترجمه تخصصی متون دانشگاهی چگونه ثبت سفارش کنم؟
2. ترجمه تخصصی متون دانشگاهی توسط چه کسانی انجام می‌شود؟
3. سفارش ترجمه تخصصی متون دانشگاهی به چه زبان‌هایی انجام می‌شود؟
4. هزینه ترجمه تخصصی متون دانشگاهی چگونه محاسبه می‌شود؟
5. آیا گواهی کیفی برای ترجمه تخصصی متون دانشگاهی صادر می‌شود؟
پرسش ها و دیدگاه های کاربران
سوال یا دیدگاه شما
اختیاری
اختیاری (نمایش داده نخواهد شد)
ضروری