Proofreader و نقش آن در ترجمه تخصصی متون
یکی از گامهای مهم در ترجمه، Proofreading می باشد که به جهت پیداکردن خطاهای گرامری و غلط های املایی انجام می شود. نقش یک نمونه خوان(Proofreader) این است که نگاه نهایی به محتوا داشته، ایرادات کار را در زمینه‌های روان بودن و سبک متن، علائم نگارش و گرامر برطرف کند. در واقع Proofreader به عنوان مسئول صحت و تطبیق گرامر، نگارش و قالب بندی درست متون است.
اگر در حال انتشار کتاب، مقاله و آماده‌سازی محتوایی هستید، برای اطمینان از اینکه پیام شما به مخاطبانتان خواهد رسید باید به کلمات و رعایت نکات دستوری دقت مضاعف داشته باشید. بعضی اوقات خطاهای جزئی در نوشته می‌توانند کار سخت را خنثی کنند. ویرایش و بازخوانی محتوا، کلمات شما را جلاء بخشیده و وضوح پیام شما را تضمین می‌کند. یکی از گام های اساسی و مهم در ترجمه اعم از مقاله، کتاب و هرگونه متن تخصصی و عمومی، کار ویراستاری یا همان Proofreading می باشد. در ادامه مطالب با ما همراه باشید تا با اهمیت پروف ریدینگ و نقش آن در ترجمه بیشتر آشنا شویم.
Proofreading چیست؟
پروف ریدینگ یا نمونه خوانی یا بازخوانی (Proofreading) یکی از انواع ویراستاری متون می باشد که به جهت اطمینان از گرامر نگارشی و انتخاب کلمات مناسب و بدون خطا انجام می شود. شاید فکر کنید که ویراستاری و بازخوانی محتوا یک مهارت قدیمی است که با استفاده از یک قلم قرمز و نمادهای قدیمی با زحمت و اتلاف وقت بر روی یک کاغذ انجام می‌شود. یا شاید فکر کنید که ویراستاری و بازخوانی مختص صنعت چاپ و نشر کتاب است. اما باید گفت که در دنیای امروز کلمات ابزاری قدرتمند هستند و اگر به طور صحیح و خلاقانه استفاده شوند می‌توانند انگیزشی باشند برای مخاطبان در راستای بازدید و خرید از محصولات و خدمات. به همین دلیل اشتباهات دستوری و غلط املایی تاثیر سنگینی بر موفقیت نوشته ها دارد و اینجا جایی است که ویراستار متخصص به درد می خورد. لازم به ذکر هست که در فرایند بازبینی هر متنی، نمونهخوانی و ویرایش دو امر کاملا مجزا هستند. ویرایش شامل ایجاد تغییراتی اساسی در متن از نظر زبان و قواعد است. اما در نمونهخوانی به رفع اشتباهات جزئی و نبود انسجام در محتوا پرداخته می‌شود.
Proofreader یا نمونه خوان کیست و چه نقشی در فرایند ترجمه دارد؟
در گام ویراستاری مقاله و متون ترجمه شده باید به این نکته توجه داشت که کار ویراستاری به دو قسمت ویرایش و اصلاح تقسیم می‌شود و زمانیکه کار ویرایش به پایان می‌رسد، مرحله اصلاح متن آخرین کاری است که به روی یک متن ترجمه شده انجام می‌گیرد. نقش یک نمونه خوان (Proofreader) این است که نگاه نهایی به محتوا داشته و محتوای ترجمه شده را به طور سریع و اجمالی مرور و آن را با نسخه اصلی مطابقت بدهد. همچنین باید ایرادات کار را در زمینه‌های روان بودن، سبک نوشته، علائم نگارشی، گرامر و املا صحیح لغات برطرف کند. اصلاح متن هم می‌تواند با توجه به متن اصلی صورت بگیرد و هم می‌تواند فقط با خواندن متن ترجمه شده انجام شود. در حقیقت Proofreader به عنوان مسئول صحت و تطبیق گرامر، نگارش، هجی و همچنین فاصله و قالب بندی درست متون است که انسجام یک دستی را به متن بدهد.
مهارت های مورد نیاز در تکنیک نمونه خوانی
توانایی ها و تکنیک های لازم برای یک نمونه خوان که وظیفه اصلاح یک متن ترجمه شده را به عهده دارد عبارتند از:
جزئی نگر بودن و چشم تیزبین داشتن برای جزئیات
به منظور بررسی دقیق متن و پیدا کردن کوچک‌ترین اشتباهات و ایراداتی که در متن ترجمه شده وجود دارد از جمله گرامرهای ضعیف، متون غلط و اشتباهات جزئی در مقالات، گزارش های خبری و یا پست های رسانه ای باید دقت خود را دوپینگی افزایش دهید تا به یک نمونه خوان و بررسی کننده دقیق خطاها و اصلاحات تبدیل شوید.
توانایی تمرکز
از دست ندادن تمرکز در اصلاح متن‌های طولانی و اسناد حجیم مهارت دیگری است که یک نمونه خوان باید در بررسی خطاها و اشتباهات داشته باشد. یک نمونه خوان خوب به دیکشنری نیاز ندارد و اصطلاحات و عبارت ناشناخته را با توجه به محتوای متن پیدا می کند. او در طی یک جریان سیال به عمل نمونه خوانی می پردازد و ایرادات وارده را اصلاح می کند.
درک قوانین املایی و دستوری
بالا بردن مهارت و توانایی یک مترجم یا نمونه خوان در قوانین املایی باعث می شود که او بتواند به طور غریزی به اصلاح کلمات نادرست بپردازد. شناسایی و اصلاح فاصله بین لغات و بزرگ و کوچک نوشتن کلمات انگلیسی یا نیم فاصله در واژه‌های فارسی، یادگیری اصطلاحات تخصصی از ملزومات اصلی و اساسی برای تبدیل شدن به یک نمونه خوان تخصصی نخبه است. از طرفی برای تشخیص خطاهای تخصصی در وام واژه ها و نکات ظریف زبانی نیاز به یک ذهنیت تحلیلی دارید که درک عالی از قوانین دستوری را شامل می شود.
آشنایی با دایره لغات وسیع برای جایگزینی‌های احتمالی
دانستن اینکه در چه جاهایی لازم است کلمه‌ای جایگزین کلمه دیگر شود و یا در قسمتی از متن چطور و با چه کلماتی به برطرف کردن ابهامات متن بپردازد، برای یک نمونه خوان لازم و ضروری است.
خبره بودن در خواندن متن
مهارت خواندن یعنی توانایی یک فرد برای خوانش، فهم معنا و تفسیر یک متن نوشته شده است. به عبارت دیگر مهارت خواندن به شما کمک می‌کند تا هنگامی که در حال خواندن متنی هستید، معنا و مقصود نویسنده را درک کرده، معنای واژگان، عبارات و جملات را متوجه شده و نحوه ارتباط آن‌ها را در ساختار کلی متن دریابید. یک نمونه خوان خبره باید بداند چطور یک جمله خوانده شده و چطور باید نوشته شود. بسیار مهم است که با سبک‌های نگارش و لغات مختلف زبان مورد نظر آشنا باشد تا اینکه بتواند به بهترین نحو به بازخوانی متن بپردازد.
قادر به رفع اشکالات پنهان متن
نویسندگان و ویراستاران گاهی اوقات در تشخیص اشتباهات در نوشته‌های خود بسیار بدعمل می‌کنند. این به دلیل دل‌بستگی به کار خودشان و همچنین آگاهی ازآنچه می‌خواستند بگویند می باشد که آن‌ها را نسبت به خطاها کور می‌کند. این امر همچنین باعث می‌شود که دقت آن‌ها از جریان کلی نوشتن مطالب کم شود و نتیجه آن تولید محصول نهایی کسل‌کننده باشد. برای غلبه براین مشکل، بازخوانی لازم است زیرا هیچ‌کس نمی‌تواند در اولین تلاش خود صد درصد محتوای بدون اشتباه تولید کند. یک نمونه خوان در کنار سایر مهارت ها باید به رفع اشکالاتی که از دید ویراستارها و نویسندگان کتاب پنهان مانده‌اند، بپردازد.
مهارت های سازماندهی
برای موفقیت در تکنیک Proofreading در ترجمه باید کار را مرحله به مرحله با برنامه ریزی درست انجام داد. یک رویکرد کلی که می توان برای شروع این تکنیک در نظر گرفت شامل مراحل چک کردن املایی، بررسی گرامر، بررسی قالب بندی می شود.
مراحل ویرایش تا نمونه خوانی
شاید فکر کنید نمونهخوانی و ویرایش فرقی با یکدیگر ندارد، اما باید بگوییم که این‌طور نیست. ویرایش و نمونهخوانی دو مرحله کاملاً جداگانه هستند. نمونهخوانی مرحله بعد از ویرایش است. مراحل ویرایش و رسیدن به نمونهخوانی را می‌توان، به طور ساده، این‌گونه شرح داد:
ویرایش محتوا
در ویرایش محتوا، ویراستار متن اولیه را بازبینی می‌کند، تغییرات عمده‌ای را در آن ایجاد می‌کند، قسمت‌هایی را به متن اضافه می‌کند و قسمت‌هایی را نیز از آن کم می‌کند.
ویرایش خطی
در این مرحله از ویرایش، ویراستار متخصص به سراغ نحوه استفاده از زبان در متن می‌رود و آن را به گونه‌ای ویرایش می‌کند تا بتواند داستان، ایده‌ها و استدلال‌های نویسنده را، به بهترین و اثرگذارترین شکل ممکن، به نمایش بگذارد.
ویرایش کپی
در این مرحله از کار، ویراستار جمله‌ها را صیقل می‌دهد تا ایرادهای ساختاری را برطرف کند و یکپارچگی را در آن ایجاد کند. در ویرایش کپی، محتوای متن تغییری نمی‌کند، بلکه ابهام جملات برطرف می‌شود.
نمونهخوانی
پس از چندین مرحله ویرایش، نوبت به نمونهخوانی می‌رسد. در این مرحله، خطاهای باقی‌مانده، مانند غلط‌های املایی، ایرادهای موجود در نشانه‌گذاری و عدم یکپارگی متن، برطرف می‌شود.
گام های مهم نمونه خوانی
نمونه‌خوان خطاهای املایی و دستوری را برطرف می‌کند و همچنین، به کاربرد علائم نگارشی در متن نیز توجه می‌کند. یک نمونه‌خوان حرفه‌ای فقط به دنبال یافتن غلط‌های املایی، خطاهای دستوری و اشتباهات در نشانه‌گذاری نیست، بلکه به یکپارچگی و انسجام متن نیز اهمیت می‌دهد. معمولاً نمونه خوانی در سه مرحله انجام می‌شود:
مرحله اول
تهیه نمونه ای از متن که غلط‌های معمول مانند جا افتادگی کلمات، غلط‌های نگارشی و یا غلط‌های املایی در آن تصحیح می‌شود.
مرحله دوم
تهیه نمونه دیگری که معمولاً ایراد‌ها و مشکلات بسیار کمتری نسبت به نمونه اول دارد، ولی باز هم مشکلاتی در آن وجود دارد.
مرحله سوم
تهیه نمونه سوم که معمولاً بدون اشکال بوده و متن یکپارچگی کامل را به خود گرفته و از لغرش های مرسوم به دور است تا قابل ارائه برای چاپ باشد.
شبکه مترجمین اشراق پیشرو در امر ویراستاری
خدماتی که در قالب ویراستاری متون ارائه می شود شامل ویراستاری تخصصی متن، ویراستاری مقاله، ویراستاری نیتیو و ویراستاری پایان نامه می باشد که باید توسط ویراستاری مجرب و متخصص انجام شود تا بتواند متن های مختلف را به شکلی آماده خواندن کند که دیگر هیچ اشکال و ایرادی در ظاهر، محتوا یا قواعد جملات آن ها وجود نداشته باشد. بهترین راه برای انجام ویراستاری متون، ثبت سفارش در موسسات ترجمه و ویراستاری می باشد. زیرا در این موسسات ویراستارهایی حرفه ای جهت انجام خدمات ویراستاری با سوابق کاری بالا و مهارت زیاد گردهم آمده اند. مترجمان و ویراستاران خبره در شبکه مترجمین اشراق، متون شما را با دقت و مهارت کافی در کوتاه ترین زمان و با بالاترین کیفیت ترجمه، بازخوانی و ویراستاری می کنند. شما از طریق لینک زیر می توانید اقدام به ثبت سفارش خود نمایید.
